“Các cậu bật đèn trong phòng khách phải không?” Tôi chỉ chiếc bóng điện đang tỏa ra những tia sáng yếu ớt trên trần nhà và hỏi.
Cậu nhân viên kỹ thuật hình sự lắc đầu: “Không! Chúng tôi không hề động đến bóng điện. Khi chúng tôi đến hiện trường thì trời đã sáng rõ, không cần thiết phải bật điện. Có điều chúng tôi cũng không chú ý đến bóng điện lại được bật sáng.”
“Thế cậu phóng viên lén vào hiện trường chụp trộm ảnh có khả năng bật điện không?” Tôi lại hỏi.
Cậu nhân viên kỹ thuật hình sự đáp: “Không thể xảy ra khả năng đó! Anh ta đứng ngoài cửa sổ chụp trộm thôi, chứ chưa hề vào trong hiện trường.”
“Vậy còn người báo cảnh sát về vụ án này thì sao?” Tôi hỏi tiếp, “Người báo cảnh sát đã vào đến phòng khách chưa?”
“Chưa.” Nhân viên kỹ thuật hình sự đáp, “Người báo án chỉ cần đứng ở cổng vườn là có thể nhìn thấy thi thể của cụ Trịnh Kim Thị nằm trên chiếc bàn vuông ngay ở cửa hiện trường trung tâm, nên không cần thiết phải vào tận trong phòng khách.”
Cậu nhân viên kỹ thuật hình sự lấy dấu vân tay trên công tắc điện nói thêm: “Tôi đã kiểm tra dấu vân tay ở đây rồi, nó đồng nhất với dấu vân tay mà tôi thu thập được trên người nạn nhân, có lẽ chính cụ ông đã bật điện phòng khách.”
“Vậy à?” Tôi thoáng thất vọng, “Xem ra khi hung thủ vào hiện trường thì nạn nhân vẫn chưa ngủ. Nói không chừng họ còn tán gẫu một hồi ở phòng khách. Nhưng vì sao hung thủ không gϊếŧ người luôn ở phòng khách mà phải đợi vào phòng ngủ mới xuống tay sát hại? Nếu hung thủ và nạn nhân cùng rời khỏi phòng khách, thì vì sao trước khi đi nạn nhân không tắt điện phòng khách luôn?”
“Điều này cũng khó nói.” Đại Bảo giải thích, “Không chừng chủ nhà ngủ quên không tắt điện thì sao? Cũng có thể họ có thói quen ngủ mà không tắt điện phòng khách, hoặc hung thủ vào nhà trong khi nạn nhân vẫn chưa ngủ… Tôi cảm thấy việc này không có bao nhiêu tác dụng đối với việc phân tích vụ án này.”
Tôi gật đầu: “Hiện trường ở đây không còn gì đáng xem nữa. Bây giờ đành phải lấy mẫu máu ở nhiều chỗ mang đi xét nghiệm xem sao, hy vọng hung thủ tự làm mình bị thương và chảy máu ở hiện trường, còn chúng ta vừa khéo lấy được máu của hắn. Được thế thì tốt quá!”
Tôi biết công việc này chẳng khác nào mò kim đáy bể, bởi vậy cũng không dám ôm hy vọng nhiều, chỉ làm lấy lệ mà thôi.
“Đúng rồi! Bên ngoài phòng có một hiện trường liên quan, trưởng khoa Tần có muốn đến xem không?” Bác sĩ pháp y huyện Khánh Hoa họ Hậu lên tiếng.
“Thật sao? Có hiện trường liên quan sao?” Mắt tôi bừng sáng, lập tức nối gót bác sĩ pháp y Hậu bước ra ngoài vườn. Men theo con đường nhỏ cạnh tường bao quanh, tôi vòng ra ngoài bức tường phía bắc của ngôi nhà. Vì vị trí này bị ngôi nhà chắn tầm mắt nên đứng từ đường cái ở phía nam ngôi nhà nhìn vào thì sẽ không nhìn thấy.
Chân tường có một đống tro.
“Gì thế này?” Tôi ngồi xổm xuống, lấy kìm cầm máu bới tung đống tro.
Bác sĩ pháp y Hậu nói: “Sau khi đến hiện trường, chúng tôi lập tức lục soát ngoại vi hiện trường, thứ đầu tiên chúng tôi tìm thấy chính là đống tro này. Chúng tôi đều cảm thấy khả nghi nên đã gọi cảnh sát điều tra đến tìm hiểu, đồng thời tiến hành sàng lọc cả đống tro. Cảnh sát điều tra hai điểm. Thứ nhất, vị trí này là nơi hai ông bà cụ chất rơm, vì hai cụ vẫn nấu cơm bằng bếp củi nên cần dùng đến rơm. Vườn nhà hơi nhỏ, không có nơi chất rơm, trong khi ở đây có mái hiên che nắng che mưa, nên hai cụ mới dùng làm nơi chất rơm, chỗ này quanh năm đều có rơm. Điểm thứ hai, bảy rưỡi tối qua, một hộ gia đình cách nhà hai cụ tầm mấy trăm mét về phía bắc còn nhìn thấy ở chỗ này hắt ra ánh lửa.”
“Chắc chắn lúc đó là bảy rưỡi không?” Tôi hỏi.
“Chắc chắn!” Bác sĩ Hậu khẳng định, “Vì khi ấy họ vừa xem xong chương trình thời sự.”
“Chắc sau khi gϊếŧ người, hắn muốn đốt nhà thiêu xác, hủy chứng cứ đây mà!” Đại Bảo phỏng đoán, “Ở rất nhiều vụ án, hung thủ đột nhập vào nhà nạn nhân ăn trộm rồi gϊếŧ người, sau đó phóng hỏa hủy tang chứng.”
“Đúng thế!” Lâm Đào tán đồng, “Lúc bảy rưỡi chắc hai cụ vẫn chưa ngủ nhỉ?”
“Tôi vừa hỏi rồi, bên điều tra cho biết hai cụ sinh hoạt rất điều độ.” Trần Thi Vũ nói, “Lúc đó hai cụ đều đang làm mấy việc vặt trong nhà, điều đó vừa vặn có thể giải thích vì sao đèn trong phòng khách vẫn thắp sáng.”
“Không phải vậy!” Tôi nói, “Mọi người không nhớ sao? Thi thể cụ ông nằm cạnh bệ bếp, bên cạnh bệ bếp chất rất nhiều rơm. Nếu hung thủ muốn đốt thi thể nhằm tiêu hủy tang chứng thì vì sao hắn không châm lửa ở trong bếp, mà lại chạy ra ngoài nhà, muốn dùng đống rơm bé xíu kia để phóng hỏa đốt nhà thì chẳng khác nào kê gối mơ giữa ban ngày. Như thế thì gã này cũng đầu đất quá!”
“Đúng thế!” Bác sĩ Hậu đồng tình, “Ban đầu chúng tôi cho rằng hắn đốt lửa để phi tang thi thể, nhưng sau đó nghĩ lại thì hắn chỉ cần châm mồi lửa ở bất cứ chỗ nào trong phòng bếp là lửa đều dễ dàng bén cháy, làm thế còn dễ dàng hơn đốt ở ngoài nhà nhiều!”
“Liệu có khả năng hắn muốn đốt thứ gì không?” Tôi hỏi, “Ví dụ như hung khí hoặc quần áo dính máu chẳng hạn?”
“Chúng tôi cũng suy nghĩ mãi về điều này.” Bác sĩ Hậu nói, “Nhưng đốt bất kỳ thứ gì, bao gồm quần áo thì đều có vật kim loại ví dụ như cúc quần, cúc áo, như thế thì khi sàng tro, chúng tôi phải tìm ra chứ! Nhưng đằng này lại không sàng thấy bất kỳ vật gì. Bởi vậy chúng tôi cảm giác, hung thủ làm vậy chỉ đơn thuần vì muốn đốt đống rơm đó mà thôi.”
“Hắn làm vậy nhằm mục đích gì?” Tôi im lặng suy nghĩ.
Bác sĩ Hậu nói tiếp: “Cũng có khả năng đống rơm không liên quan đến việc nạn nhân bị sát hại, hoặc cũng có thể trí tuệ của hung thủ có vấn đề.”
“Chúng ta đừng lãng phí thời gian nữa!” Đại Bảo nói, “Bây giờ chúng ta đến nhà xác thôi! Mọi người cứ lên xe trước, tôi đi vệ sinh một chút, chẳng hiểu bữa sáng ăn gì mà giờ đau bụng thế!”
Nhìn Đại Bảo ôm bụng chạy vào cầu tiêu, tôi mủm mỉm cười: “Đúng là giã gạo thì ốm, giã cốm thì khỏe!”
*
Khi chúng tôi đến nơi thì các bác sĩ pháp y đưa thi thể đến nhà xác đã làm xong công tác chuẩn bị. Thi thể của bà cụ Trịnh Kim Thị được đặt trên bàn giải phẫu, còn thi thể của ông cụ Trịnh Khánh Hoa vẫn đang nằm trên xe đẩy đỗ ngay cạnh bàn giải phẫu.
Tôi đưa mắt nhìn thi thể, tim như bị ai bóp mạnh.
Tôi thường nói bác sĩ pháp y phải nếm trải thử thách về tâm lý còn nhiều hơn cả bác sĩ thông thường. Tuy cùng đối diện với cái chết, nhưng cái chết mà chúng tôi phải đối diện đáng sợ hơn nhiều. Có cái chết thảm thương, có cái chết thi thể đã thối rữa, có cái chết mà nạn nhân đang ở độ tuổi mơn mởn xuân xanh. Dẫu đã quen nhìn các phương thức chết tàn nhẫn nhất, nhưng khi chứng kiến cái chết của hai cụ già ở trước mặt, tôi vẫn thấy đau lòng, nhưng khi chứng kiến cái chết của hai cụ già ở trước mặt, tôi vẫn thấy đau lòng, bởi đúng như lời trưởng phòng Triệu nói, hai cụ đều không còn mặt.
Thi thể nằm trên bàn giải phẫu vấy máu từ phần cổ trở lên. Làn da nhăn nheo phía trước vành tai cho thấy nạn nhân là người ở tuổi thất thập cổ lai hy. Nhưng bắt đầu từ hai bên xương gò má cho đến phần trung tâm của gương mặt thì dung mạo đã bị hủy hoại hoàn toàn. Thậm chí tôi còn có thể nhìn thấy một vài mô não màu trắng sữa khảm vào giữa các vách sọ. Tôi nhanh nhẹn mặc quần áo phẫu thuật, đeo găng tay bước đến bên cạnh thi thể, kéo da mặt bốn phía trên mặt lại với nhau, cố gắng phục hồi dung mạo như cũ. Hiển nhiên việc tôi làm chỉ hoài công vô ích. Giữa các mô trên phần mặt giập nát, tôi thậm chí còn không phân biệt được các bộ phận. Thoáng nhìn qua thì đây quả là một thi thể không hề có mặt.
“Gã phóng viên đó đúng là thất đức.” Đại Bảo tức giận, “Trông thế này mà nỡ lòng tung lên mạng.”
“Hung khí nào có thể gây ra vết thương như thế này nhỉ?” Câu hỏi của Lâm Đào khiến tôi giật mình thoát ra khỏi mớ tư duy rối rắm.
Tôi dùng kìm cầm máu gắp các mảnh da xung quanh bộ phận bị khuyết thiếu trên mặt và lắp ghép dần lại với nhau, rồi nói: “Từ những đường vết thương trên phần da mặt bị khuyết thiếu có thể dễ dàng nhận ra loại hung khí sát thương. Đó là dụng cụ có thể dùng để chém, lưỡi rất sắc. Hơn nữa độ dài của lưỡi tương đương với chiều dài của khuôn mặt nạn nhân, bởi vậy, rất có thể hung khí chỉ là con dao thái rau bình thường mà thôi!”
“Dao thái rau có thể chém người thành bộ dạng này sao?” Lâm Đào hỏi.
Tôi gật đầu: “Vết thương này được hình thành không phải do một nhát chém mà do mười nhát chém trở lên. Nạn nhân nằm ở vị trí cố định, bị chém đi chém lại nhiều lần vào mặt, nhiều vết thương tụ vào một chỗ khiến mô mềm như da bị nát vụn, từ đó mới biến thành hình dạng vết thương này.”
Có lẽ Lâm Đào nhớ đến vụ án mới xảy ra ở thành phố Phong Lĩnh nên nói: “Chém nhiều nhát thế kia… Lẽ nào hung thủ lại là bệnh nhân tâm thần sao?”
Tôi quan sát thi thể từ đầu đến chân, rồi nói: “Trong vụ án này, việc xác định thương tích và hung khí gây án không khó, nhưng việc có phải hung thủ là bệnh nhân tâm thần hay không thì rất khó đoán. Điều khiến tôi để ý nhất là quần áo của nạn nhân.”
Bà Trịnh Kim Thị mặc quần áo đông xuân, chân xỏ tạm vào đôi giày vải, gót chân giẫm lên cổ giày, khoác thêm áo jacket kiểu cũ, vị trí dưới nách của áo còn đơm thêm một cái cúc, những nút cúc khác đều không cài.
“Từ quần áo của nạn nhân, chúng ta có thể thấy đây là quần áo ngủ.” Tôi nhận xét, “Có lẽ vì nghe thấy động tĩnh gì đó, nên bà cụ chỉ khoác tạm chiếc áo khoác ngoài, xỏ chân vào giày vải và ra cửa luôn.”
“Đúng vậy!” Đại Bảo tán đồng, “Quần áo của bà cụ đúng là phản ánh tình hình đó.”
“Thế còn quần áo ông lão thì sao?” Lâm Đào hỏi.
Tôi và Đại Bảo bước đến cạnh xe đẩy xác, kéo túi đựng tử thi ra, để lộ thi thể của ông Trịnh Khánh Hoa.
Đập vào mắt tôi là gương mặt đầy máu của nạn nhân Trịnh Khánh Hoa. Khác với bà cụ Trịnh Kim Thị, gương mặt của cụ ông Trịnh Khánh Hoa không hề nát vụn, có điều cũng chẳng thể phân biệt được dung mạo nữa. Ngoại trừ lượng máu lớn bám vào mặt thì khoang mắt ông cụ bầm tím và sưng to, sống mũi và hàm trên bị gãy gập khiến khuôn mặt biến dạng hoàn toàn, trông méo mó, xấu xí.
Chúng tôi kiểm tra trang phục của Trịnh Khánh Hoa. Ông cụ mặc chiếc quần ngoài bằng vải, bên trong mặc quần đông xuân, hai ống chân của quần đông xuân được xắn cao đến đầu gối, nhưng chỉ khi cởϊ qυầи vải bên ngoài thì mới phát hiện ống quần bên trong vẫn xắn cao. Dây đai buộc quần không thắt, khóa quần cũng không kéo lên, chỉ cài cúc quần mà thôi. Ông cụ để chân trần, không đi giày. Nghe nhân viên kỹ thuật hình sự phản ánh đôi giày của nạn nhân nằm ở ngay gần vị trí nạn nhân tử vong. Trên người nạn nhân còn mặc chiếc áo đông xuân, bên ngoài khoác thêm chiếc áo vải không cài cúc.
“Ông cụ cũng mặc quần áo ngủ, nghe thấy động tĩnh nên trở dậy.” Đại Bảo nói.
Tôi gật đầu: “Nói chính xác hơn là ông cụ đang rửa chân, sau đó mặc thêm chiếc áo ngoài và quần ngoài.”
Mọi người nhìn ống quần đông xuân của ông cụ vẫn đang xắn đến tận gối và đều đồng tình với nhận định của tôi.
Phòng giải phẫu đột nhiên trở nên lặng ngắt như tờ, mọi người đều đang tập trung suy nghĩ cả quá trình diễn ra tại hiện trường.
Sau giây lát im lặng, tôi nói: “Chúng ta tiến hành khám nghiệm thi thể theo thông lệ thôi!”
Mọi người lại im lặng bắt đầu công việc giải phẫu, có lẽ vì cái chết của hai cụ quá thê thảm khiến chúng tôi chấn động tâm can, cũng có thể vì mọi người cũng giống như tôi đều cảm thấy trong quá trình xảy ra vụ án này có một vài điểm không thể giải thích được. Bởi vậy ngoại trừ âm thanh lách cách của dụng cụ y tế, thì cả căn phòng đều không vang lên âm thanh nào khác.
Công việc giải phẫu diễn ra trong suốt năm tiếng đồng hồ.
Hai nạn nhân đều tử vong vì chấn thương nghiêm trọng ở sọ não. Bà Trịnh Kim Thị bị chém nhiều nhát ở phần mặt bởi vật sắc khiến phần mặt đứt lìa, mô não nát vụn dẫn đến tử vong. Tuy phần đầu và vai của nạn nhân Trịnh Khánh Hoa chỉ có một vài vết chém, nhưng một vài vết chém đó cũng đủ dẫn đến cái chết, nguyên nhân tử vong của ông cụ là phần mặt trái liên tục bị vật tày đánh vào khiến hộp sọ vỡ nát.
Trên cơ thể hai nạn nhân đều không có các vết thương gây ra do bị trói hay kháng cự, điều đó cho thấy sức lực của nạn nhân và hung thủ chênh lệch rất lớn. Lúc trước chúng tôi nhìn vết máu trên hiện trường và cho rằng ở đây từng xảy ra quá trình vật lộn, giằng co giữa nạn nhân và hung thủ, nhưng xem ra chúng tôi đã nhận định sai, kết quả khám nghiệm đã phủ định điều đó, thực ra chỉ có ông Trịnh Khánh Hoa trốn chạy ở trong phòng, còn hung thủ đuổi theo sau và chém tới tấp mà thôi. Trên người bà Trịnh Kim Thị không còn vết thương nào khác, có lẽ bà bị chém gục trên chiếc bàn vuông, sau đó hung thủ chém liên tiếp vào mặt khiến bà nhanh chóng tử vong ngay sau đó.
Cuối cùng, chúng tôi mở dạ dày của nạn nhân.
“Hình thái thức ăn trong dạ dày không còn nhìn rõ nữa, có lẽ đã tiêu hóa được hơn hai tiếng rồi.” Đại Bảo nhận xét, “Hay là chúng ta mở ruột của nạn nhân xem thức ăn bên trong?”
Thông thường, khi giải phẫu, chúng tôi không cần mở phanh phần đại tràng để khám nghiệm. Đặc biệt đối với hai thi thể này, công việc giải phẫu của chúng tôi đã kéo dài trong suốt hơn năm tiếng. Lúc này chúng tôi đã sức cùng lực kiệt.
Tôi gật đầu đồng ý với đề nghị của Đại Bảo: “Xác định thời gian tử vong chính xác hơn một chút cũng tốt. Vả lại hai cụ già sinh hoạt rất điều độ, tối nào cũng ăn cơm lúc sáu giờ, xác định được thời gian bữa ăn cuối cùng thì hoàn toàn có thể phán đoán được thời gian tử vong thông qua thức ăn còn lưu lại trong dạ dày, đó mới là cách chính xác nhất.”
Căn cứ vào khoảng cách chuyển dịch của thức ăn trong dạ dày, chúng tôi phán đoán nạn nhân tử vong sau khi ăn bữa tối tầm hai tiếng rưỡi.
“Tám rưỡi tối mới tử vong sao?” Tôi thắc mắc.
“Không đúng!” Bác sĩ Hậu nói, “Bảy rưỡi nhóm lửa, sao mãi đến tám rưỡi nạn nhân mới tử vong được? Chẳng phải đầu tiên cần gϊếŧ nạn nhân sau đó hung thủ mới phóng hỏa ư? Lẽ nào đống lửa đó thực sự không hề liên quan đến cái chết của nạn nhân?”
“Còn nữa, còn nữa… Tôi luôn nghĩ đến một vấn đề.” Đại Bảo nói, “Vì sao hung thủ dùng vật sắc để gϊếŧ bà cụ mà lại dùng vật tày để gϊếŧ ông lão? Đã có vật sắc trong tay sao phải tốn hơi sức đi dùng vật tày? Ngoài ra, vật tày đó có thể là vật gì được nhỉ?”
“Chúng tôi có thể đoán được hung khí mà hung thử sử dụng.” Bác sĩ Hậu nói, “Tôi nhớ ngay cạnh vị trí thi thể ông Trịnh Khánh Hoa ngã xuống có một thùng nước, trong thùng nước có một hòn đá khá lớn, ngay từ đầu chúng tôi đã cho rằng rất có khả năng hòn đá chính là loại hung khí thứ hai.”
“Đầu tôi giờ rối như mớ bòng bong.” Tôi nhìn sắc trời càng lúc càng sẫm màu liền nói, “Hay là chúng ta về ăn cơm trước, sau đó đến tổ chuyên án nghĩ tiếp?”