Ký Sự Ngày Mùa Hè Mát Lạnh

Chương 9: Lịch sử và hiện đại

Edit: Huyền

Beta: Chúi

Quả thật cây bút máy của giáo sư Đại Ngọc Thư khiến lòng người thổn thức, tràn đầy sức hấp dẫn qua từng năm tháng. Tần Thanh không nhịn được nên lên mạng tra mấy ngày, thế nhưng phát hiện đây lại là cây bút máy cổ (đương nhiên tới ngày hôm nay nó đã là đồ cổ rồi), sản xuất ở nước Đức, muốn mua một cây phải chuẩn bị tán gia bại sản (tất nhiên là gia sản của cô), vẻ ngoài giống hàng giả cao cấp nhưng tất nhiên hàng giả cao cấp trông không hoàn mỹ như thế này. Tần Thanh nghĩ không biết lúc kết hôn mình không lấy nhẫn kim cương mà đòi bút máy cổ có được hay không?

Buổi tối hôm sau, cô ôm nỗi niềm mong chờ đi vào giấc ngủ, đúng như dự đoán đã nằm mơ thấy giáo sư Đại, hơn nữa, hôm nay giáo sư Đại thật sự giảng về chuyện nhà của Từ Nhị Mao.

“Dù là câu chuyện dân gian nào đi nữa cũng đều có đất để sinh sống, nói cách khác, chỉ cần người dân có nhu cầu thì truyền thuyết này sẽ có cơ hội mọc rễ nảy mầm.” Hôm nay giáo sư Đại mặc áo gi-lê kẻ ca-rô màu nâu đậm pha đỏ tươi, mang theo đồng hồ quả quýt, sợi dây đồng hồ vàng treo trên cà vạt. Áo gi-lê có tác dụng như áo ngực nam vậy, có thể làm dáng đứng của ông thẳng tắp, ngay cả bụng mỡ cũng có vẻ nhỏ hơn.

“Chúng ta bỏ qua chuyện vợ hai trở về lấy mạng đi, xem phản ứng của cha mẹ Từ gia, các em thấy gì?”

Ở dưới bục giảng, trong đầu Tần Thanh lập tức nhảy ra câu trả lời: Chột dạ!

Sau khi một sinh viên trả lời xong, giáo sư Đại vỗ tay một cái, “Nói đúng lắm. Trong lòng bọn họ có quỷ! Chúng ta lại xem trong chuyện này, cha mẹ Từ gia có lỗi ở chỗ nào đối với vợ hai. Trước tiên nói về cha Từ Nhị Mao, quanh năm suốt tháng ông ta đi khắp hang cùng ngõ hẻm, gánh một đòn gánh nhỏ, mang theo đủ loại hàng hóa, cực khổ kiếm từng đồng.”

“Cuộc sống của ông ta khổ không? Khổ chứ. Ông ta chính là chân dung khắc họa chân thực của 80% nhân dân đất nước chúng ta, bọn họ cực khổ vô bề, nhiều lúc kiếm tiền còn không đủ sống qua ngày, không đủ nuôi nổi vợ dại con thơ. Nhưng ông ta không có ước mơ ư? Ông ta không mong muốn cuộc sống tốt đẹp sao? Ở nhà lớn, đi xe sang, lại nuôi thêm cô vợ hai sinh đẹp.”

Trong phòng học cười ầm lên.

Giáo sư Đại cũng cười, “Cuộc sống như con nhà giàu ở Bến Thượng Hải vậy, ai mà không hâm mộ?”

Có sinh viên ở phía dưới nói: “Chúng em không hâm mộ!”

Giáo sư Đại cười tủm tỉm, “Các em là người có lý tưởng, người có lý tưởng sẽ luôn cảm thấy không trống vắng, bởi vì trên đường chúng ta đi có vô số người đồng hành!”

Dưới bục giảng lại vang lên hàng loạt tiếng vỗ tay.

“Chúng ta lại nói tiếp về cuộc sống của cha Từ Nhị Mao. Đương nhiên ông ta có ước mơ, tuy trong phút chốc, ở nhà lớn đi xe sang khó mà thực hiện nhưng có một người vợ hai trẻ tuổi xinh đẹp, ông ta đã đạt được.”

Bầu không khí trong phòng học bỗng trở nên thổn thức.

Vẻ mặt giáo sư Đại cũng có vẻ trầm trọng hơn, “Ông ta buôn bán trên thị trấn, aiz, gặp phải một gánh hát. Gánh hát này làm ăn rất tốt, người tới nườm nượp, cha mẹ con cái dẫn nhau đi xem. Gánh hát vừa mở, ngoài cổng bán nào là hạt dưa, đậu phộng, đồ chơi làm bằng đường. Cha Từ Nhị Mao với gánh hát hẳn là một loại quan hệ cộng sinh, rất có thể ông ta đã hợp tác khá lâu với gánh hát này, nói không chừng cũng nhiều năm rồi.”

“Chúng ta đặt giả thiết như này: Có thể cha Từ Nhị Mao đã sớm biết gánh hát này, cũng đã sớm biết cô gái bị ông ta lừa gạt, đối với việc cô bị lừa đến gánh hát hoặc bị bán cho gánh hát rõ như lòng bàn tay. Có lẽ mấy năm trước, ông ta không có hứng thú gì với cô gái này, khi đó có thể cô gái còn chưa lớn, có thể ông ta còn chưa bắt đầu có ý nghĩ xấu xa. Thế nhưng bỗng một ngày ông ta nảy ra ý tưởng, bèn hỏi cô gái: Cô còn nhớ rõ quê hương của mình không? Tôi nhớ lúc cô mới tới nói giọng Sơn Đông.”

“Có thể cô gái đã sớm quên đi quê hương, ký ức về quê hương đã mờ nhạt. Cuộc sống trôi qua ở gánh hát chắc chắn không tốt lành gì. Gánh hát mua trẻ em không phải làm việc thiện mà là vì để gánh hát có thể tiếp tục. Cho nên bọn họ sẽ mua về bé gái bé trai có gương mặt, dáng người xinh xắn, mua từ nhỏ, sao đó mang đứa bé đi, rời xa quê hương. Năm rộng tháng dài, đứa bé không còn nhớ rõ cha mẹ nữa, cũng không nhớ được quê hương, ngay cả khẩu âm quê hương cũng quên, bọn họ sẽ không bỏ đi đâu được.”

“Khi còn nhỏ, bé gái phải giúp đỡ làm việc, mỗi ngày còn phải tập dợt, đông luyện tới tiết tam cửu, hạ luyện tới tam phục(1). Trong gánh hát, ngoại trừ những đào kép có thể lên sân khấu còn những người khác nhiều khi không làm được cả đào kép, không nổi tiếng thì cuộc sống sau này chỉ càng thêm khổ sở. Cho nên nhiều gánh hát sẽ kiêm thêm nghề dẫn mối.”

(1)Tiết tam cửu là thời gian lạnh nhất năm, tam phục là nóng nhất năm. Ý giáo sư Đại là các bé bị bán vào gánh hát phải cực khổ đêm ngày, không quản thời gian, thời tiết.

“Cuộc sống của cô gái ấy chính là như vậy. Khi còn nhỏ, mỗi ngày khi trời chưa sáng, cô đã phải dậy làm việc, ngày nào cũng bị đánh mà chưa chắc có thể lấp đầy bụng. Đến khi cô lớn lên có thể sẽ đối mặt với việc bị bán thân. Sống cuộc đời như thế, cô khó tránh khỏi cảm giác nhớ về cha mẹ, tuy có lẽ cô không nhớ rõ nhưng mọi niềm hy vọng, cô đều gửi gắm lên người họ, tựa như cô vẫn còn là cô bé năm xưa, chỉ cần tìm được nhà là có thể tiếp tục ngày tháng trước đó.”

“Lúc bấy giờ, cha Từ Nhị Mao có thể dễ dàng lừa cô trở về là chuyện không khó tưởng tượng.”

“Cha Từ Nhị Mao thật sự định giúp cô tìm lại cha mẹ sao? Tôi nghĩ là chưa chắc.”

Giáo sư Đại nói một cách nặng nề.

“Chúng ta lại nói về mẹ Từ Nhị Mao. Bà là người phụ nữ nông thôn giản dị có một đứa con trai. Mọi người xem, một năm cha Từ Nhị Mao trở về không được mấy lần, mà mỗi lần tiền ông ta cầm về đủ cho chi tiêu cho hai mẹ con sao? Tất nhiên không đủ. Nhà Từ Nhị Mao có ruộng, cho nên ai trồng trọt? Chỉ có thể là mẹ Từ Nhị Mao. Cả năm bà bán mặt cho đất bán lưng cho trời, kết quả chồng lại dẫn về một cô vợ hai yểu điệu chỉ biết hát hí khúc.”

Giáo sư Đại bấm lan hoa chỉ, một tay chống cằm, hai chân bước chéo, ngửa đầu ngắm trăng! Phía dưới bục giảng cười ầm lên.

“Các em nói xem, người vợ cả này có thể tha cho cha Từ Nhị Mao không? Có thể tha cho người vợ hai kia không?”

“Ở điểm này, chúng ta không có quá nhiều chứng cứ xác thực. Từ gia là một gia đình nông dân bình thường, ngoại trừ nhà trên thì chính là nhà bếp, mà Từ Nhị Mao nói từ trước đến nay chưa từng thấy mẹ hai anh ta lên nhà trên, vậy chúng ta đặt một giả thiết cô gái này ở đâu?”

Tần Thanh nghĩ: Nhà bếp? Thì ra là ở trong nhà bếp?

Một nam sinh giơ tay, nói, “Thưa thầy, là phòng chứa củi!”

Giáo sư Đại thích thú chỉ vào cậu, “Em trả lời đi!”

“Suy nghĩ là biết, nhà bếp có đồ ăn! Vợ cả có thể để vợ hai ở nơi có thùng gạo thùng bột, trên xà nhà còn treo thịt khô sao?” Nam sinh buông tay xuống, hỏi ngược lại vấn đề một cách hùng hồn.

Giáo sư Đại cười nói: “Rất có lý. Ừm, bạn học, em cũng biết nhiều đấy.”

Phía dưới lại cười, nam sinh kia bị mấy người bạn vỗ đầu, xoa tới xoa lui làm cái đầu rối bù lên.

“Chúng ta lại nói tiếp, mẹ Từ Nhị Mao phải ra đồng làm việc, mẹ hai không phải làm sao?”

Sinh viên phía dưới đồng thanh đáp: “Sẽ không ạ!”

“Cho nên—” giáo sư Đại nói, “Dưới tiền đề là cô gái kia không phải chịu đánh đập mỗi ngày trong giả thiết của chúng ta, cô chạy thoát khỏi gánh hát nhưng cuộc sống cũng không thay đổi tốt hơn.” Ông ngừng lại đột ngột, hỏi sinh viên bên dưới, “Có ai không làm việc đồng áng, giơ tay!”

Chỉ thưa thớt bảy, tám người giơ tay, giáo sư Đại nói một cách tiếc nuối: “Vậy thì các em sẽ không cách nào hiểu được, tôi kiến nghị khi thu hoạch vụ thu, các em nên trở về cùng bạn học để thể nghiệm một chút. Việc đồng áng là việc rất, rất, rất cực khổ!”

“Trên thực tế, cảnh ngộ của cô gái này có thể càng trở nên tồi tệ hơn. Bởi vì ở trong gánh hát, cô có rất nhiều người giống mình nhưng ở làng Từ Gia, chỉ có cô là người lạc loài duy nhất.”

“Mà cuộc sống của một người lạc loài giữa số đông là rất khó khăn.”

*

Đi trên con đường dưới hàng cây râm mát ở trường học, Tần Thanh có chút trầm lặng.

“Làm sao vậy? Sao buồn bã thế?” Tư Vũ Hàn hỏi cô.

“Không có gì.” Tần Thanh liếc nhìn quyển sách trong tay, nghĩ môn học này thật sự khiến người ta không thể hiểu được, “Nhà trường làm gì thế nhỉ? Bộ môn này có ý nghĩa gì à?”

Vừa mới khai giảng hai tuần nên rất nhiều tiết học còn chưa quen thuộc, đa số là trước khi lên lớp, Tần Thanh mới kiểm tra thời khóa biểu xem là môn gì, kết quả phát hiện có lẽ học kỳ này môn học được sắp xếp tương đối nhiều, thời khoá biểu chia thành tuần chẵn tuần lẻ, tuần này là tuần chẵn nên môn học chiều nay không giống với tuần trước!

Đúng là lọt hố rồi.

Tần Thanh nói với Tư Vũ Hàn, cô ấy cũng không biết chuyện này, “Cái gì? Chẳng phải đến phòng nghe nhìn sao?”

Không phải.

Bộ môn này cũng thật hiếm thấy, tài liệu do trường học tự biên soạn, cái tên nghe rất khí khái oanh liệt, gọi là [Lịch sử Sam Dự].

Trường mà Tần Thanh theo học tên Đại học Sam Dự, vậy nên môn này giảng về lịch sử của trường.

………………….

Cho nên Tần Thanh mang theo [Phong tục tập quán làng Từ Gia – Tập 1], dự định đến lúc đó có thể làm việc riêng để không lãng phí thời gian.

Nơi bọn họ học là khu phía Bắc, nghe nói bởi vì môn học này mới nên lấy năm hai bọn họ dạy thí điểm, nếu hiệu quả tốt sẽ đưa vào toàn trường, bồi dưỡng lòng trung thành và niềm tự hào cho sinh viên về trường học.

Đi vào khu trường học phía Bắc, người trên đường liền ít đi, bởi vì phần lớn khu này đã sửa thành ký túc xá sinh viên, không có phòng học, bây giờ đang trong giờ học nên tất nhiên không có ai.

Từ rất xa đã thấy giáo sư Thi đi ra từ trong tòa nhà, Tần Thanh phân vân không biết có nên tới chào hỏi không, trong tích tắc ông đã đi xa rồi.

… Cơ thể giáo sư thật khỏe mạnh, chắc chắn không bị bệnh viêm khớp.

“Cậu nhìn kìa, chính là tòa nhà có giáo sư thắt cổ đó.” Đột nhiên Tư Vũ Hàn chọc chọc cô.

Hai người cậu nhìn tớ, tớ nhìn cậu, tò mò chạy tới.

Tòa nhà này là tòa nhà hai tầng, đi xung quanh một vòng, Tần Thanh phát hiện nó rất đặc biệt. Không phải chỉ mỗi cửa sổ tầng trệt đều bị niêm phong mà trên mặt trái nóc nhà còn có mái hiên nhỏ nhô ra, vừa liếc mắt đã nhìn ra nơi đó là một căn gác xép nhỏ, vách tường một bên khác như có thứ gì bị tróc ra. Tòa nhà này phá đi xây lại có vẻ còn khả thi hơn.

“Có lẽ không dễ dỡ bỏ đâu.” Sau khi ra ngoài, cô và Tư Vũ Hàn thảo luận sao không đập cái toàn nhà hoang vu đó đi, Tư Vũ Hàn nói, “Bên cạnh nó là con đường, bên kia có tòa nhà xây kề sát, đập tòa nhà này có thể sẽ ảnh hưởng đến tòa nhà kia.”

“…… Tòa nhà này cũng kỳ lạ thật đó.” Tần Thanh nói một câu.

Trong giờ học môn [Lịch sử Sam Dự], người làm việc riêng cũng khá nhiều, trước khi ngồi, Tần Thanh nhìn lướt qua, phát hiện không ít người ngồi xuống liền lấy điện thoại di động ra, còn có một cô bạn mang đồ thủ công tới làm, trên bàn bày đủ loại màu rực rỡ khiến mọi người cứ khen đẹp mãi.

Dạy tiết học này là một giảng viên nữ, cô vừa tới đã nói: “Tôi làm bên hành chính, môn học này còn chưa tìm được giảng viên thích hợp, tôi tới để dạy các em trước.”

Mọi người càng thêm ủ rũ, phía dưới vang lên những tiếng rì rầm khe khẽ.

Giảng viên nữ cũng hiểu vấn đề, trực tiếp mở đoạn phim tài liệu cho bọn họ, “Các em đều mang theo sách được phân phát cho chứ? Mở trang thứ nhất ra đi.”

Dù không muốn học nhưng mọi người vẫn nghe lời mở sách ra. Sách giáo khoa này làm khá tốt, rất nhiều trang toàn màu, thế là ai cũng chú ý vào quyển sách.

Giảng viên nữ nói: “Thật ra lịch sử của trường Sam Dự chúng ta đã có rất lâu, thành lập sớm nhất vào thời kỳ quân phiệt Bắc Dương, nhưng mà lúc ấy cũng chỉ là một khu thư viện, hơn nữa đã đổi qua rất nhiều cái tên. Lúc ấy mở trường học là một chuyện rất mạo hiểm, để có được sự hỗ trợ, trường học của chúng ta hay đi xung quanh xin người khác cho chữ và đặt tên.” Giảng viên nữ cũng rất hài hước, “Chẳng hạn như khi Đoàn gia lên nắm quyền, chúng ta mang vàng qua đó, xin người Đoàn gia viết chữ, đặt tên; qua một thời gian lại thay đổi nhà cầm quyền khác, chúng ta liền tháo tên Đoàn gia viết xuống, lại đi tìm nhà cầm quyền mới đặt tên.”

Tần Thanh và mọi người cùng nhau cười rộ lên.

Giảng viên nữ cười nói, “Thời đó, hành động này khiến trường mang tiếng là nịnh nọt, là cỏ đầu tường gió chiều nào theo chiều ấy nhưng với cách nhìn thời nay, lãnh đạo khi ấy của trường chúng ta đã rất sáng suốt, bọn họ giữ gìn ngọn lửa cải cách! Mới có được đại học Sam Dự như ngày nay!”

Tất cả mọi người đều rất hiểu, thế là lại có tiếng vỗ tay.

Lúc này trên màn hình bắt đầu đổi các bức ảnh chụp, đều là ảnh cũ của trường, trong ảnh có bảng nhắc lời thoại, biểu ngữ, người cắt băng khánh thành và khách quý, sau lưng họ là một công trình kiến trúc với rất nhiều toà nhà. Bỗng nhiên có tấm hình khiến mọi người kêu ầm lên vì rõ ràng là treo cờ Nhật, mà kiến trúc sau lưng rất giống với trường học Nhật Bản trong truyện tranh, chính giữa mái nhà treo một cái chuông, người đứng giữa đeo mắt kính tròn, để ria mép, thấp hơn những người xung quanh một cái đầu cũng rất giống người Nhật.

“Cái đệch! Hiệu trưởng năm đó cũng dữ dội thiệt!” Một nam sinh thì thầm, “Thật sự là nhẫn nhịn cấp độ max!”

“Lúc ấy trường học của chúng ta có rất nhiều giảng viên là du học sinh về nước, bọn họ ở nước ngoài học tập tri thức văn hóa tiên tiến, nghe được lời kêu gọi của tổ quốc đã bỏ xuống tất cả, nghìn dặm xa xôi trở về, rất nhiều người quê quán ở đây hoặc ở những thôn làng phụ cận, gia tộc mấy đời cắm rễ ở đây nên bọn họ đã trở lại xây dựng quê hương.”

“Nhằm thu hút bọn họ, cũng là vì để các giảng viên có điều kiện sống tốt hơn nên nhiều kiến trúc trong trường học đều tiếp nhận ý kiến đóng góp của họ.”

Vào lúc này, một bức ảnh xinh đẹp khác được mở ra, thu hút toàn bộ ánh nhìn của phòng học.

Đó là toà nhà hai tầng màu gạch đỏ cực đẹp mang vẻ lãng mạn của nước Anh, mái nhà có một gác xép và cửa sổ nhỏ. Hành lang cửa chính, bậc thang và cửa sổ đều là màu trắng, phía đông lại có ban công hình vòng cung xinh đẹp, dây thường xuân màu xanh biếc quấn trên cột trụ ban công, rèm cửa sổ bằng lụa trắng nhẹ nhàng bay bay trong gió.

Bên ngoài toà nhà là bãi cỏ mênh mông bát ngát, từ xa xa có thể thấy một hàng cây thông mới được trồng.

“Quá đẹp! Nơi này có thể biểu diễn kịch Shakespeare luôn á!” Tần Thanh và Tư Vũ Hàn phấn khởi tới nỗi siết chặt hai tay!

“Nhất định đây là một giáo sư du học Anh quốc trở về!”

Mọi người không nhịn được nghị luận ầm ĩ.

“Phải chi khu dạy học trường chúng ta bây giờ đẹp như vậy có phải tốt hơn không!”

“Hâm mộ người hồi xưa quá đi!”

Người nói lời này bị người bên cạnh khinh bỉ, “Cậu bị thiểu năng à?”

Người nọ cũng phát hiện mình nói sai, ngượng ngùng đáp: “Nói chơi thôi mà…”

Mãi cho đến khi tan học, lịch sử về trường học mà Tần Thanh nhớ nhất chính là tòa nhà nhỏ kia, thật sự quá lãng mạn.

Lại đi ngang qua tòa nhà hai tầng lúc nãy, đột nhiên Tần Thanh cảm thấy có chút quen mắt.

Cô nghi ngờ nhìn nó chằm chằm, bỗng nhiên đi vòng qua bức tường chỗ bị tróc sơn.

“Cậu làm gì vậy?” Tư Vũ Hàn chạy đuổi theo.

“Đây là biệt thự Anh quốc trong hình!” Tần Thanh chỉ vào tòa nhà kêu, “Nơi này! Bị gỡ ra chính là ban công!”

Tư Vũ Hàn sửng sốt, cảm thấy Tần Thanh nói như vậy, thật sự càng nhìn càng giống.

Tần Thanh lật sách giáo khoa tìm được ảnh chụp tòa nhà này lúc đó, đi tới chính diện, nói một cách chắc chắn: “Chính là tòa nhà này. Cậu xem, tuy cửa sổ đã bị đóng đinh, cửa cũng bị hủy đi nhưng số lượng cửa sổ đúng, hơn nữa còn là kiểu kiến trúc đối xứng.” Đặc điểm rõ ràng nhất của kiến trúc Anh.

Tư Vũ Hàn cũng sang đây xem, đúng là vậy, đứng ở chính diện tòa nhà sẽ thấy rõ ràng hơn, lấy cửa làm trung tâm, tất cả cửa sổ đều là đối xứng.

Nhìn tòa nhà đã hoàn toàn thay đổi, Tư Vũ Hàn than thở một câu: “.….. Đúng là phí của trời mà.”

HẾT CHƯƠNG 9