Ngồi trên xe trở về nhà xác, lời của bác sĩ Tề cứ vảng vất trong đầu tôi. Đúng thế, hiện trường điều tra tại mộ cổ khiến tư duy của tôi định hình thiên kiến, thiên kiến đó chi phối tôi, làm tôi không để ý đến hiện tượng khác thường rất rõ ràng này. Vì niên đại cách đây đã quá lâu nên đa số quần áo của các thi thể trong mộ cổ đều bị mục nát phong hóa rồi tan biến hoàn toàn. Nhưng cỗ tử thi hẳn chưa tử vong bao lâu này phải có quần áo trên người mới đúng chứ? Vì sao cô ta lại lõa thể nhỉ?
Trong nhà xác, một cỗ xác khô được đặt trên bàn giải phẫu.
Cỗ xác khô đó nom như thể đang mặc bộ quần áo kẻ ca rô, khắp người vằn vệt những đường kẻ giao nhau rất mảnh nhưng đều tăm tắp và có quy luật. Chúng tôi biết đây là hiện tượng “cơ thể người dệt vải”. Khi thi thể bị mất nước một cách quá nhanh, các tổ chức mềm liền co rút lại do mất nước, đặc biệt khi phần da của thi thể trở nên rất mỏng thì các mô cơ cũng theo đó mà mỏng đi, từ đó khiến bề mặt da có ngoại quan giống như mảnh vải dệt.
Lần đầu tiên Lâm Đào nhìn thấy hiện tượng “cơ thể người dệt vải” nên cậu ta tò mò đeo găng tay vào và sờ bề mặt da: “Thú vị thật! Tôi thấy lúc mới đến chúng ta không chú ý đến chi tiết thi thể này lõa thể, biểu bì giống tấm vải dệt và con ngươi đυ.c lờ như cá chết là cũng có nguyên do của nó đấy. Tấm da này nom chẳng khác nào bộ quần áo làm bằng vải thô khoác lên cơ thể người chết.”
Tôi không nói gì, bắt đầu tiến hành khám nghiệm tử thi. Xác khô là hiện tượng thi thể rất có lợi cho công tác pháp y. Nó không bốc mùi hôi thối giống như khi thi thể trương phình, cũng không khó tìm chứng cứ giống như khi thi thể xương hóa. Những thi thể hóa khô cố định lại toàn bộ chứng cứ và manh mối do cơ thể bị phong hóa tự nhiên.
Ngoại trừ chiếc nhẫn đồng và mười ngón tay rất dài sơn từng chấm đỏ thẫm trên nền trắng ra thì toàn thân người chết gần như không còn bất kỳ vật tùy thân nào khác. Trên thi thể không có vết thương nào rõ rệt.
Chúng tôi mở khoang bụng, hộp sọ và phần lưng của tử thi theo đúng trình tự giải phẫu. Nội tạng của tạng của tử thi đã quắt lại vì mất nước, chúng tự tiêu và chỉ để lại lớp màng bọc. Kiểm tra xong cỗ xác, chúng tôi không phát hiện ra bất kỳ vết thương nào dẫn đến tử vong, thế là ánh mắt mọi người liền tập trung vào khoang mũi họng và phần cổ của nạn nhân.
Sự co rút khiến các cơ trở nên khá mỏng, nhưng vẫn không thể che đậy được màu sắc vết máu thấm vào. Chúng tôi tìm thấy mấy vệt xuất huyết nhỏ ở trên cơ cổ của thi thể. Tôi vội vàng tách xương móng và xương sụn giáp trạng của tử thi ra, quả nhiên xương móng phía phải sụn giáp bị gãy.
“Xương móng phía phải sụn giáp bị gãy, phù hợp với những hung thủ thuận tay phải, hắn dùng ngón cái bên phải siết cổ nạn nhân và hình thành nên vết gãy này.” Tôi nói, “Ta đã phân tích được phương thức sát thương rồi, nên cũng có thể giải thích được nguyên nhân tử vong.”
“Đúng vậy!” Đại Bảo lấy toàn bộ tổ chức não đã hóa lỏng trong hộp sọ của nạn nhân ra, tách lớp màng cứng ở đáy sọ rồi nói, “Phần đá xương thái dương xuất huyết, tồn tại triệu chứng ngạt thở.”
“Ý các anh là nạn nhân bị bóp cổ dẫn đến ngạt thở cơ học rồi tử vong sao?” Lâm Đào hỏi.
Tôi gật đầu: “Khi nãy khi rút móng tay của thi thể ra, tôi thấy lòng móng tay của cô ta có màu đen, chứ không có màu vàng xám giống như các thi thể bị khô hóa. Đây cũng là một trong những dấu hiệu cho thấy nạn nhân bị ngạt thở, căn cứ của chúng ta rất đầy đủ rồi!”
“Anh rút móng tay nạn nhân ra làm gì?” Trần Thi Vũ kinh ngạc thốt lên, “Bệnh hoạn quá mức!”
Tôi sầm mặt hỏi: “Sao cô lại bảo tôi bệnh hoạn? Đây là công việc theo quy trình thông thường mà!”
“À… thì bởi…” Trần Thi Vũ lúng túng, “Tưởng tượng thôi đã thấy ớn rồi!”
“Xem ra mỗi con người đều có yếu điểm, ngay cả Lông Vũ bất khả chiến bại của chúng ta cũng vậy.” Hàn Lượng tựa cửa hành lang phòng giải phẫu nói vọng vào.
“Đã xác định được nguyên nhân tử vong và phương thức sát thương.” Tôi nói, “Nhưng làm cách nào để phán đoán được thời gian tử vong nhỉ? Chắc các cậu cũng hiếm khi thấy xác chết hóa khô phải không? Căn cứ vào mức độ phong hóa của xác chết để phán đoán thời gian tử vong thì không mấy chính xác.”
“Tôi cảm thấy bác sĩ pháp y chúng ta có thể phán đoán bao nhiêu thì phán đoán bấy nhiêu thôi!” Vương Phong đứng cạnh nói, “Chí ít chúng ta có thể xác định nguyên nhân tử vong của cô ta, khẳng định không phải cô ta uống thuốc độc tự sát hoặc những lý do tương tự. Đây rõ ràng là một vụ án mạng, hơn nữa hung thủ gϊếŧ người xong đã di chuyển xác đến đây.”
“Xem ra nắm đất mà các anh lấy phía dưới thi thể và mang về phòng thí nghiệm xét nghiệm chẳng có tác dụng gì nhỉ?” Lâm Đào nói.
Tôi ngẩng phắt đầu, kêu lên: “Ừ nhỉ! Cậu không nói là tôi quên bẵng đám đất đó đấy! Sao không có tác dụng chứ? Đám đất đó giờ đang ở đâu rồi? Ở đâu vậy hả?”
Hàn Lượng bước hẳn vào phòng giải phẫu nói: “Ô! Tôi để ở ngoài xe và vừa mang nó vào trong này.”
“Đại Bảo, cậu kiểm tra phần lưng và chân tay của người chết xem có vết thương nào không. Bác sĩ Vương, anh lấy răng và liên hợp xương mu của người chết để phán đoán lai lịch.” Tôi vừa phân công công việc cho từng người vừa mở túi vật chứng đựng đầy đất ra, nhìn kỹ vật ở bên trong.
Hàn Lượng ngồi xổm xuống cạnh tôi hỏi: “Toàn bùn đất thôi, có gì đáng xem đâu? Chẳng lẽ bùn đất thời nhà Hán đáng tiền lắm sao?”
Tôi cười hì hì, nhúp mấy lọn tóc lẫn trong đám đất ra và nói: “Cậu đừng xem thường đám đất này, vì trong này chứa vật vô cùng quan trọng đấy!”
“Tóc ư? Tóc thì thế nào?” Hàn Lượng hỏi.
Tôi đáp: “Tóc là loại protein sừng không dễ phân hủy, đương nhiên không thể có chuyện tóc của người từ thời nhà Hán có thể duy trì được độ dai chắc như thế này, bởi vậy chỗ tóc này có thể là của người chết mà chúng ta vừa tìm thấy. Cậu xem này, chúng ta có thể căn cứ vào tóc của người chết để suy đoán màu tóc và kiểu tóc, từ đó tìm ra lai lịch chủ nhân của nó. Các mô mềm đã bị khô hóa nên việc xét nghiệm ADN tương đối khó khăn, nhưng ở chân tóc có nang lông, lấy nang lông đi xét nghiệm ADN lại rất dễ dàng, mà ADN cũng có tác dụng giúp chúng ta tìm thấy lai lịch của nạn nhân.”
Hàn Lượng gật đầu ra vẻ đã hiểu.
“Có điều…” Tôi phủi phần đất dính trên găng tay, nhúp ra một lọn tóc, nói tiếp, “Cậu không cảm thấy tóc của người này hơi kỳ quái ư? Sao chúng không rụng riêng rẽ thành từng sợi mà cứ dính thành từng lọn từng lọn vậy nhỉ?”
“Đây là phần tóc rụng tự nhiên vì cơ thể bị khô hóa phải không?” Hàn Lượng hỏi.
Tôi gật đầu.
Hàn Lượng nói tiếp: “Tôi cảm thấy sở dĩ tóc dính lại thành từng lọn thế này là vì nạn nhân từng đi nối tóc.”
Nói xong, cậu ta đeo găng tay, chầm chậm rẽ một lóc tóc ra, quả nhiên ở chính giữa lọn tóc có một sợi dây thun rất mảnh, cậu ta gỡ sợi dây thun ra.
“Ngay cả chuyện này mà cậu cũng biết sao?” Tôi kinh ngạc cầm sợi dây thun rất mảnh từ tay Hàn Lượng.
“Phần lưng và khớp chân tay của thi thể đều không có bất kỳ vết thương nào.” Đại Bảo nói, “Tôi cũng không cần nấu liên hợp xương mu, vừa tách các mô mềm đã lập tức tuột khỏi xương luôn. Chúng nhũn đến mức đυ.ng vào đã tan!”
“Các cậu đoán xem người chết tầm bao nhiêu tuổi?” Tôi nói trong khi mắt vẫn đang nhìn sợi dây thun và không ngoảnh đầu lại.
Đại Bảo đáp: “Ừm! Tôi đoán chừng ngoài hai mươi tuổi, các mẩu xương hóa vẫn còn mà!”
“Thật đáng tiếc! Một cô gái đang độ tuổi thanh xuân phơi phới mà lại phải sớm nằm xuống lòng đất lạnh.” Tôi bùi ngùi.
“Không rõ cô ta chết được bao nhiêu năm rồi.” Vương Phong nói, “Nếu cô ta chết năm ngoài hai mươi tuổi, nhưng đã chết cách đây hai mươi năm thì nói không chừng nếu sống đến giờ, cô ta cũng trở thành phụ nữ trung niên rồi.”
“Chắc chưa đến hai mươi năm đâu, nhưng cụ thể là từ bao giờ thì không thể xác định được. Chúng tôi chỉ biết cô ta tử vong khi ngoài hai mươi tuổi, nếu không thể phán đoán đại khái thời gian tử vong thì cũng không thể tính ra cô ta sinh năm bao nhiêu, như vậy vẫn không thể cung cấp manh mối hữu ích cho công tác tìm kiếm lai lịch nạn nhân được.” Đại Bảo nói.
Tôi gật đầu: “Nạn nhân từng nối tóc, làm móng. Đây là phương hướng điều tra lai lịch rất tốt, đáng tiếc là không thể phán đoán được năm sinh của nạn nhân, như thế cảnh sát điều tra khó lòng tìm ra lai lịch chính xác của nạn nhân.”
“Thế có điều tra từ chiếc nhẫn này không?” Hàn Lượng đeo găng tay, vừa xoay tròn chiếc nhẫn đồng mà cậu ta lấy ra từ ngón tay của thi thể vừa hỏi.
“Ý cậu là gì?” Mắt tôi vụt sáng.
Hàn Lượng cười: “Anh xem này, chiếc nhẫn này trông rất rởm, vừa nhìn là biết hàng chợ. Đây chính là loại nhẫn to bản mà các cô bé có tính cách nổi loạn thường thích đeo. Có điều tạo hình của chiếc nhẫn này nhìn quen lắm!”
“Avatar!” Trần Thi Vũ và Lâm Đào cùng đồng thanh kêu to.
Lâm Đào đỏ ửng hai má, trong khi Trần Thi Vũ lại nhìn sang Hàn Lượng khen: “Anh siêu thật đấy!”
“Bộ phim đó ra rạp vào thời gian nào ấy nhỉ?” Tôi vội hỏi.
“Ra rạp chiếu phim quốc gia vào tháng 1 năm 2010.” Cậu “bách khoa toàn thư” Hàn Lượng lại trả lời, “Chắc cách đây hơn hai năm rồi!”
“Chắc cũng tầm đó!” Tôi nói, “Thông thường sau khi phim ra rạp thì trong vòng vài tháng sẽ liên tiếp có những sản phẩm ăn theo chủ đề đó. Khoảng thời gian này cũng là lúc tạo hình nhân vật chính của bộ phim được bán chạy nhất. Tôi thấy quá trình khô đi của thi thể đã ở mức tương đối, chí ít cũng phải trên năm rưỡi rồi. Như vậy về mặt thời gian là hoàn toàn khớp nhau.”
“Ý anh là nạn nhân đích xác tử vong vào năm 2010 sao?” Đại Bảo hỏi.
Tôi gật đầu đáp: “Nhưng cụ thể là mùa nào thì chịu, vì nạn nhân không mặc quần áo nên chúng ta cũng không thể phán đoán chính xác được. May mà chúng ta đã đại khái đoán được thời gian tử vong, đồng nghĩa với việc đã mang đến cho các cảnh sát điều tra một tia sáng quan trọng. Hàn Lượng, lần nay cậu lập được công to rồi đấy!”
*
Đây là lần đầu tiên tôi bước vào văn phòng của tổ chuyên án mà tâm trạng phấp phỏng như vậy. Tuy lần công tác này có nhiều phát hiện nhưng đồng thời cũng tồn tại rất nhiều điểm nghi vấn.
Tôi thấp thỏm ngồi xuống góc bàn họp, nói: “Trưởng phòng Tiền, qua việc giám định hiện trường và khám nghiệm tử thi, chúng tôi cũng có một vài phát hiện, nhưng công tác tiếp theo vẫn cần dựa vào phía cảnh sát điều tra xử lý mới được.”
“Không sao! Anh cứ nói đi!” Trưởng phòng Tiền Lập Nghiệp nhìn thấu nỗi lòng bất an của tôi nên nhẹ nhàng trấn an.
Tôi gật đầu, sắp xếp lại luồng tư duy rồi nói: “Căn cứ theo kinh nghiệm khám nghiệm tử thi của chúng tôi thì có thể khẳng định hung thủ là kẻ thuận tay phải, hắn bóp cổ nạn nhân khiến nạn nhân bị ngạt thở cơ học dẫn đến tử vong, thời gian tử vong là khoảng năm 2010, nhưng chưa thể xác định thời gian chính xác.”
“Khoảng thời gian dài cả một năm như thế đúng là khó cho công tác điều tra loại trừ đấy!” Trưởng phòng Tiền nói.
Tôi tiếp tục trình bày: “Nạn nhân trong tình trạng lõa thể, trên tay đeo chiếc nhẫn bằng đồng. Từ đó cho thấy nạn nhân không phải người có tiền, bởi vậy vụ án này không giống vụ gϊếŧ người cướp của.”
“Toàn thân lõa thể ư?” Trưởng phòng Tiền cau mày hỏi, “Ý anh đây là vụ cưỡng bức gϊếŧ người sao?”
“Cũng không giống!” Tôi lắc đầu, “Thứ nhất, phần lưng và chân tay nạn nhân không có các vết thương do trói buộc hoặc đè ép, chỉ duy phần cổ có vết bóp siết. Bởi vậy tôi cảm thấy hung thủ đột nhiên lao đến bóp cổ nạn nhân khiến nạn nhân tử vong, động tác phạm tội vô cùng đơn giản, không giống hành động của một kẻ đang có âm mưu xâm hại tìиɧ ɖu͙©. Thứ hai, nếu đây là vụ cưỡиɠ ɧϊếp gϊếŧ người rồi vứt xác ở một địa điểm khác, thì hung thủ cũng không cần thiết phải lột sạch sành sanh mọi thứ trên người nạn nhân, bao gồm cả tất chân nữa chứ. Thứ ba, thi thể nạn nhân trong tình trạng khô hóa, nếu có vết thương thì chắc chắn các vết ngoại thương sẽ được lưu lại một cách toàn diện, nhưng bộ ρᏂậи 🅢iиɧ ɖụ© của nạn nhân lại không hề có vết thương nào. Chính vì vậy, chúng ta không thể phán đoán tính chất của vụ án thông qua việc nạn nhân có mặc quần áo hay không.”
“Thế vì sao cô ta lại lõa thể?” Đội trưởng Tiêu hỏi, “Quần áo của cô ta đâu?”
Tôi lắc đầu: “Chuyện đó tôi vẫn chưa nghĩ ra.”
Mọi người trầm tư suy nghĩ một lát, trưởng phòng Tiền nói: “Trưởng khoa Tần cứ nói tiếp đi!”
Tôi gật đầu tiếp tục trình bày: “Nạn nhân có đặc trưng nhận lai lịch khá rõ rệt, tôi nghĩ việc xác định ra lai lịch của cô ta chắc sẽ không mấy khó khăn. Thứ nhất, nạn nhân chừng ngoài hai mươi tuổi, cao 1m6, thi thể có thể hóa khô chứng tỏ lớp mỡ dưới da không dày, bởi vậy tôi đoán nạn nhân có thể trạng hơi gầy. Thứ hai, trên ngón tay nạn nhân đeo chiếc nhẫn Nasreddin khá đặc trưng. Thứ ba, nạn nhân từng nối tóc và làm móng, tôi đã chụp ảnh lại rồi, các anh có thể căn cứ vào đặc trưng của sợi dây thun và hình làm đẹp móng tay để điều tra loại trừ những cô gái mất tích năm 2010 có những đặc điểm vừa nêu là có thể tìm thấy bố mẹ người thân của cô ta, rồi tiến hành so sánh ADN.”
“Bất kể thế nào cũng phải tìm ra lai lịch của nạn nhân trước đã.” Trưởng phòng Tiền chốt lại, “Manh mối các anh cung cấp cũng khá nhiều rồi, chúng ta cần phải tranh thủ thời gian hành động.”
“Thế giờ chúng tôi trở về khách sạn được chưa?” Tôi hỏi.
Trưởng phòng Tiền gật đầu rồi nói tiếp: “Có điều tôi vẫn hy vọng sau khi phá giải được vụ án này, các anh hãy trở về đơn vị. Tìm ra lai lịch của nạn nhân rồi vẫn chưa biết có thể lần được các manh mối hoặc phát hiện các chứng cứ có liên quan để phá án hay không. Đến lúc ấy, chúng tôi lại cần sự giúp đỡ và hướng dẫn của các anh.”
Tôi gật đầu đồng ý.
Như sực nhớ ra điều gì, trưởng phòng Tiền vội nói tiếp: “À đúng rồi! Khi các anh về khách sạn thì đừng quên ghé qua phòng 6019 gặp thanh tra Triệu một lát. Dường như lòng hiếu kỳ của anh ấy với chuyên ngành pháp y vượt qua cả công tác khảo cổ mà anh ấy đang chuyên trách đấy!”
Tôi bật cười lớn và nhận lời trưởng phòng Tiền.
Nhóm chúng tôi ăn tối qua loa rồi trở về khách sạn. Chúng tôi đến thẳng phòng của thanh tra Triệu.
“Sao rồi? Các anh đã phá được án chưa?” Thanh tra Triệu tò mò hỏi.
Tôi lắc đầu mỉm cười: “Phá án đâu thể nhanh thế được! Còn xa lắm!”
“Anh bảo hung thủ có khả năng là dân trộm mộ không?” Thanh tra Triệu lại hỏi.
Thì ra là vậy! Điều thanh tra Triệu quan tâm không phải bản thân vụ án mạng mà là anh hy vọng có thể tìm ra tên trộm mộ dựa vào cơ sở manh mối có được từ việc phá án của chúng tôi, từ đó tìm lại được bảo vật đã bị mất của đất nước.
Có điều lời của thanh tra Triệu cũng đã nhắc nhở tôi một chi tiết rất quan trọng.
“Đúng rồi!” Tôi reo lên, “Các anh phát hiện thấy bao nhiêu đường hầm dưới mộ huyệt?”
Thanh tra Triệu đáp: “Một đường thôi!”
“Vậy nghĩa là muốn vào huyệt mộ thì buộc phải đi vào con đường đó đúng không?” Tôi hỏi.
Thanh tra Triệu gật đầu.
Tôi vỗ đùi đánh đét một cái, rồi nói tiếp: “Sao tôi không nghĩ đến nhỉ? Nếu không phải dân trộm mộ thì sao biết được con đường hầm rất kín đáo đó?”
“Có lý!” Đại Bảo cũng reo lên, “Vậy chúng ta có cần yêu cầu cảnh sát bên trộm cắp tài sản hỗ trợ điều tra không?”
Tôi lắc đầu: “Chưa vội! Đợi chúng ta bắt được hung thủ gϊếŧ người hẵng hay.”
“Vậy tiếp theo các anh sẽ làm gì?” Thanh tra Triệu hỏi, “Thực ra cả vạt mộ cổ này chia ra thành hai khu vực, ngôi mộ mà mấy hôm trước chúng tôi khai quật chỉ là một trong hai ngôi mộ mà thôi, ngoài ra còn một khu vực khác, ở đó cũng có một đường hầm dẫn vào mộ huyệt.”
Tôi vẫn đang suy ngẫm về gợi ý mà thanh tra Triệu vừa mới nhắc đến, nghe anh nói vậy nhất thời tôi vẫn chưa phản ứng lại được, trầm ngâm một lát, tôi nói: “Hả? Vẫn chưa khai quật sao? Vậy anh có thể đưa chúng tôi đến đó xem không?”
Thanh tra Triệu nheo mắt nói: “Khu đó có cảnh sát vũ trang bảo vệ rất nghiêm ngặt, không được tự do ra vào. Tôi phải xin chỉ thị của cấp trên đã. Thủ tục phiền phức như vậy, các anh có thực sự cần phải vào không?”
“Cần chứ! Đương nhiên là rất cần!” Tôi vội nói.
“Được rồi!” Thanh tra Triệu nói xong thì đi ra ngoài gọi điện thoại.
“Thực sự… phải vào đó thật sao?” Lâm Đào lắp bắp hỏi.
Tôi mỉm cười gật đầu: “Mục đích chủ yếu là muốn vào kiểm tra xem đó có phải hiện trường liên quan không, mục đích thứ yếu là vào đó để mở mang tầm mắt, xem đường hầm trộm mộ rốt cuộc trông như thế nào.”
“Tôi biết rồi! Ngoài ra anh còn một mục đích chủ yếu của chủ yếu nữa.” Hàn Lượng cười vẻ thần bí, “Chính là muốn thực hiện lời hứa của mình, giúp Lâm Đào thoát khỏi ám ảnh tâm lý.”
Cậu ta vừa dứt lời thì thanh tra Triệu trở lại phòng: “Các cậu thấy tôi giỏi không? Uốn ba tấc lưỡi là sếp đồng ý rồi!”