Du͙© vọиɠ mãnh liệt nhất thường dẫn tới thù hận cực đoan nhất.
Sokrates
“Reng reng…”
Tiếng chuông điện thoại đột ngột réo lên giữa đêm khuya, đối với bác sĩ pháp y, thường đồng nghĩa với việc lại có án mạng bất thường. Từ sau khi tôi tới làm việc ở sở Công an tỉnh, tỉ lệ xuất hiện những hồi chuông dữ nửa khuya kiểu này đã giảm đi đáng kể. Bởi vậy, đêm nay thình lình nghe thấy tiếng chuông, tôi giật thót người, toàn thân túa mồ hôi lạnh, không kịp xem số điện thoại hiển thị đã vội vàng bấm nút nghe.
“Lý Đại Bảo có ở chỗ anh không?” Một giọng con gái khe khẽ hỏi.
Tôi thở phào một tiếng, liếc mắt nhìn đồng hồ báo thức trên kệ đầu giường. Đã hơn 11 giờ rồi, là bạn gái của Lý Đại Bảo gọi tới điều tra. Hồi tối, tôi và Đại Bảo tham dự tiệc mừng đầy tháng con của một đồng nghiệp. Đại Bảo mải vui đã uống quá nhiều.
“Bọn anh 10 giờ mới tan tiệc.” Tôi không bán đứng Đại Bảo, thực ra 8 giờ chúng tôi đã giải tán rồi.
Đúng lúc này, đầu dây bên kia vang lên tiếng gõ cửa, bạn gái Đại Bảo vội buông một câu: “Về rồi!” Sau đó dập máy luôn.
Sáng hôm sau, tôi thấy Đại Bảo hai mắt sưng vù nên hỏi: “Tối qua còn la cà suốt ba tiếng đồng hồ, đi đâu thế?”
“Thôi, đừng nói nữa, may mà có tổn thương cơ học làm chứng, nếu không đúng là anh hết cách phân trần.” Đại Bảo vừa nói vừa vén ống tay áo và ống quần lên, để lộ ra các vết trầy xước chi chít tại các khớp.
“Theo kinh nghiệm của em, đây là vết trầy xước do va quệt với mặt đất, hình thành bởi va quệt nhiều lần, phương hướng không cố định, chứ không phải là vết móng tay cô nào cào!” Tôi trêu chọc.
“Tối qua uống nhiều quá, anh chỉ nhớ là anh đạp xe về nhà, còn thì chẳng biết gì hết.” Đại Bảo tu một ngụm sữa chua uống trên tay, nói. “Sáng nay nghe bạn gái anh kể lại, nói là hơn 11 giờ anh mới về, anh lấy làm lạ, bình thường chỉ đạp xe nửa tiếng là về tới nhà, sao tối qua lại đạp mất hơn ba tiếng? Rồi lại trầy trụa khắp người như thế? Nghĩ đi nghĩ lại, chỉ có một khả năng là bị ngã xe đạp. Thế là anh quay lại hiện trường xem xét, em đoán xem, đã xảy ra chuyện gì?”
Tôi lắc đầu.
Đại Bảo nói: “Xe đạp của anh không còn xích nữa.”
Tôi ngẩn ra một chốc, sau đó ôm bụng cười ngặt nghẽo: “Ý anh là, anh cứ thế trèo lên đạp rồi ngã xuống đường, lại trèo lên đạp, lại ngã xuống đường, cứ thế trèo lên ngã xuống suốt ba tiếng đồng hồ thì ngã về tới nhà?”
Đại Bảo đẩy gọng kính trên mũi, gật đầu sượng sùng.
“Anh đúng là thiên tài!” Tôi cười sằng sặc. “Khi bạn gái anh gọi điện cho em, em còn lo không biết anh la cà ở đâu. Nếu đúng là vậy thì em sẽ lật tẩy anh cho anh chết vì tai tiếng.”
“Đâu có dễ tai tiếng đến thế?” Đại Bảo nói. “Trừ phi em tới hiện trường, phát hiện ra anh chết lõa thể trên giường người khác.”
“Reng reng…”
“Phỉ phui cái mồm!” Nhìn thấy là số máy phòng làm việc của sư phụ, tôi chau mày nói. “Nếu đúng là có vụ án, thì nạn nhân chắc chắn là chết lõa thể trên giường đấy.”
“Tới thành phố Trình Thành ngay, vừa có án mạng, hai người chết.” Sư phụ nói. “Gọi Đại Bảo, Lâm Đào đi cùng, nếu vụ án tiến triển thuận lợi thì tiện thể tới huyện Long Đô giám sát điều tra phá án luôn, ở đó có một vụ án đã nửa năm rồi vẫn chưa phá được.”
“Trình Thành xảy ra vụ án gì vậy?”
“Một ông cụ và một bà cụ tử vong trong tình trạng khoả thân trên giường.” Sư phụ nói.
*
Trình Thành là một thành phố nhỏ ở phía tây Vân Thái, điều kiện kinh tế còn xa mới bằng Vân Thái, dân cư cũng rất thưa thớt, bởi vậy số lượng vụ án hàng năm ở đây thấp nhất trong toàn tỉnh. Lần này đùng cái có những hai nạn nhân khiến lãnh đạo Công an huyện vô cùng bối rối, lập tức thông báo lên sở Công an tỉnh.
Tuy rất ít có dịp tới Trình Thành nhưng tôi vẫn khá quan tâm tới thành phố này, do huyện Long Đô trực thuộc thành phố Vân Thái chính là nơi xảy ra một trong những vụ án thuộc chuỗi vụ án Vân Thái.
Hiện trường nằm trong một khu nhà cấp bốn san sát thuộc vùng quy hoạch của thành phố Trình Thành. Nơi đây giống như khu ổ chuột của người nghèo trong phim ảnh, xập xệ, rách rưới, thảm hại, điêu tàn.
“Đây là chỗ nào thế này?” Tôi vừa lấy đôi găng tay từ trong hòm đồ nghề, vừa hỏi phân đội trưởng Tào của phân đội Cảnh sát hình sự.
“Nơi đây vốn là đất nông nghiệp,” phân đội trưởng Tào nói, “gần đây nghe tin sắp sửa quy hoạch tới tận vùng này, bởi vậy, những ngôi nhà mà anh nhìn thấy về cơ bản đều là đội đất chui lên chỉ sau một đêm, với một mục đích duy nhất, chờ giải tỏa.”
Tôi kinh ngạc nhìn một vài ngôi nhà hai tầng trông khá là khang trang, than thở: “Con người thật vĩ đại!”
Bác sĩ pháp y Tiểu Dương của thành phố Trình Thành bước lại bắt tay tôi. Thành phố này có bốn trăm nghìn dân nhưng lại chỉ có ba bác sĩ pháp y, trong đó một người đã nhảy việc làm chính trị viên cho đội Điều tra hình sự, hai người còn lại đều từng là học sinh của tôi trong lớp huấn luyện kỹ thuật chuyên ngành tổ chức vào năm kia. Mới công tác có hai năm mà đã phải gánh trên vai trọng trách nặng nề, đúng là không phải chuyện dễ dàng.
“Đây là nhà tự xây, mục đích lại là chờ giải tỏa, thế thì chắc là không có người ở đâu nhỉ?” Tôi hỏi.
Phân đội trưởng Tào lắc đầu, nói: “Cũng không hẳn, theo điều tra bước đầu, có bảy, tám hộ sinh sống ở đây thường xuyên, có hơn chục hộ thi thoảng tới ở, vài chục căn nhà còn lại đều bỏ không.”
“Xây dựng san sát thế này, liệu có dẫn tới tranh chấp do phân chia đất đai không?” Tôi tò mò hỏi.
“Hồi trước, nơi đây là đất công. Trong những ngày dựng nhà, quả tình là chúng tôi không nhận được bất cứ khiếu nại nào, người dân rất đoàn kết.”
“Kết quả điều tra bước đầu thế nào?” Tôi hỏi Tiểu Dương. Tiểu Dương từng là học trò của tôi, tuy ít hơn tôi chưa đến hai tuổi nhưng tôi lại luôn vô thức coi cậu ta là cậu học trò nhỏ của mình.
“Nạn nhân nam tên là Phó Ly, nạn nhân nữ tên là Trương Hoa Nhiêu. Trước mắt có thể thấy nạn nhân nam có lẽ tổn thương nặng hơn, Trương Hoa Nhiêu hầu như không có mấy tổn thương, nhưng em chưa dám động chạm tới thi thể, đang chờ các anh tới.”
Đây có lẽ là vụ án mạng hai người đầu tiên kể từ khi Tiểu Dương nhận công tác đến nay nên trông cậu ta khá hoang mang.
Tôi đi quanh hiện trường một vòng theo thói quen. Đây là một gian nhà cấp bốn tự xây bằng gạch đỏ, chỉ có một gian, không có tường ngăn. Cửa ra vào nằm ở phía bắc căn nhà, có hai cánh sơn màu đỏ, bên cạnh là khung cửa sổ rèm kéo kín bưng. Bục cửa sổ khá cao, có lẽ người phải cao khoảng mét bảy may ra mới nhìn được vào trong nhà qua cửa sổ. Phía dưới cửa sổ là một bồn hoa, đã được quây lại trong vòng dây cảnh giới.
Phía nam của hiện trường là một bức tường, không có cửa sổ, chỉ trơ trọi một cánh cửa hậu nhỏ hẹp. Nhìn tổng thể không được hài hòa, có lẽ là được xây dựng gấp gáp theo kiểu tạm bợ.
Lâm Đào đang ngồi chồm hổm trước cánh cửa hậu, cầm chiếc bàn chải nhỏ kỳ cọ tỉ mỉ bên cửa.
“Sao rồi, có phát hiện gì không?” Trực giác mách bảo tôi rằng vụ án này có lẽ không mấy khó khăn.
Lâm Đào lắc đầu: “Cửa hậu bị cạy mở, chất lượng khóa rất kém, cạy khẽ là bung. Theo hướng vết chân, cửa sau chính là lối hung thủ ra vào. Nhưng bề mặt gỗ của cánh cửa quá thô, không đủ điều kiện để lấy dấu vân tay.”
“Thế vết chân thì sao? Đã nhận ra phương hướng rồi mà? Đủ điều kiện để đối chiếu không?” Tôi hỏi.
Lâm Đào dùng tay, lau mồ hôi trên trán, chỉ vào trong phòng nói: “Nền đất lát gạch đỏ, chỉ có thể nhận ra đường nét đại khái, không thể nhìn rõ hoa văn, cũng không đủ điều kiện đối chiếu.
Tôi tràn trề thất vọng, l*иg bao bọc giày, đẩy cửa bước vào trong. Mùi máu theo gió xộc thẳng vào trước mũi, hôi tanh khủng khϊếp, khiến tôi bất giác đưa mu bàn tay lên dụi mũi.
Lúc này đã là mùa thu, nắng gắt đã giảm đáng kể, nhưng do trong nhà kín mít không thông gió nên nhiệt độ trong phòng cao hơn nhiệt độ ngoài trời đến 5ºC. Trong nhà cực kỳ lộn xộn, có một giường ngủ, một bàn ăn, một kệ bếp, còn có “nhà vệ sinh” được quây bằng vải ở góc tường. Đúng là ăn ngủ vệ sinh đều chung một chỗ.
Đèn trong nhà vẫn bật, đó là một bóng đèn dây tóc tù mù, do điện áp không ổn định nên ánh sáng cứ chập chờn chớp tắt.
“Khi mọi người tới, đèn có bật không?” Tôi tiện tay tắt đèn điện, hiệm trường lập tức tối sầm dù bên ngoài trời đang sáng trưng. Tôi sợ ảnh hưởng tới công tác khám nghiệm dấu vết nên vội vàng bật đèn trở lại.
“Người báo án là hàng xóm nhà nạn nhân.” Phân đội trưởng Tào nói. “Khoảng 4 giờ sáng, người hàng xóm tới nhà nạn nhân có việc gấp, thấy trong nhà vẫn sáng đèn bèn đẩy cửa chính, thấy cửa đã đóng liền đi vòng ra cửa sau. Cửa sau khép hờ, người này đánh bạo đẩy cửa ngó vào, thấy bức tường bên giường toàn máu là máu.”
“Chủ nhà là ai? Sống lôi thôi lắm phải không?” Tôi hỏi.
“Vừa rồi đã điều tra rõ, chủ nhà là bà cụ, nhà cửa tuy nhếch nhác nhưng bà ta đỏm dáng lắm đấy.” Phân đội trưởng Tào nói. “Ngày nào cũng ăn bận trang điểm xanh đỏ tím vàng cứ như thiếu nữ, có rất nhiều tình nhân.”
Tôi khẽ gật đầu, dường như đã vỡ vạc ra điều gì. Thực ra, người càng có mối quan hệ xã hội phức tạp thì càng dễ phát hiện ra điểm mâu thuẫn trong điều tra, cũng càng dễ tìm ra manh mối để phá án.
*
Đúng như sư phụ nói, hai nạn nhân đều lõa thể, nằm ngửa bên cạnh nhau trên giường, hai chân vắt trên thành giường. Đầu giường đặt một chiếc quạt kiểu cũ, vẫn đang quay lờ đờ. Có vẻ như luồng gió thổi thốc mùi máu tanh vào mũi tôi khi nãy chính là xuất phát từ đây.
Nạn nhân nam khuôn mặt nhăn nheo, có vẻ như đã ngoài sáu mươi tuổi, tóc ướt đẫm những máu nhưng lại không nhìn thấy tổn thương rõ rệt. Phân đùn ra giữa hai chân nạn nhân, bốc mùi hôi thối, nước phân chảy dọc theo đùi, nhỏ tong tỏng xuống đất.
“Trông thế này, chắc là sọ não đã bị tổn thương nghiêm trọng.” Tôi bịt mũi nói. “Đại tiểu tiện đã mất kiểm soát. Ngoài ra, người phụ nữ kia chưa nhiều tuổi đến thế, chắc chưa đến mức bị gọi là bà cụ đâu.”
Đội trưởng Tào cắm cúi lật sổ ghi chép, nói: “Phải, không nhiều lắm, bốn mươi hai tuổi. Sao amh biết được thế? Tôi đoán chị ta tầm năm mươi tuổi.”
Tôi nói: “Trước đây, em theo học một thầy giáo, ông là chuyên gia nhìn núʍ ѵú đoán tuổi (1).”
(1) Xem vụ án “Mảnh xác trôi sông”, tập 1 “Người giải mã tử thi”.
*
Nhìn vào ánh mắt đầy ngờ vực của phân đội trưởng Tào, tôi không giải thích gì thêm, lấy từ trong hòm đồ nghề ra chiếc nhiệt kế, đưa vào hậu môn nạn nhân nam.
“Bây giờ là 9 giờ sáng, thân nhiệt của thi thể đã giảm đi 10,5 độ, phải, thân nhiệt của hai thi thể giống nhau.” Tôi phân tích. “Theo quy luật, trong điều kiện nhiệt độ phòng bình thường, trong mười tiếng đồng hồ đầu, mỗi giờ giảm xuống một độ, tiếp theo mỗi giờ giảm xuống 0,5 độ, thì có lẽ nạn nhân đạ tử vong mười một tiếng đồng hồ rồi, cũng tức là khoảng 10 giờ tối qua.”
Phân đội trưởng Tào gật đầu. Anh ta cả đời làm cảnh sát hình sự, đương nhiên rất thông thạo cách tính toán thời gian tử vong.
“Tạm thời chúng ta chưa xem xét tổn thương của nạn nhân vội, chuyển thi thể về nhà xác trước đã.” Tôi nói. “Tôi muốn ở lại xem xét hiện trường một lát.”
Sau khi thi thể được mang đi, tôi nhìn vào mặt tường và mặt giường xung quanh vị trí nạn nhân nằm, ngoài một lượng lớn vết máu dạng phun và một chút óc lấm tấm, không tìm thấy manh mối giá trị nào khác. Thế là tôi lại bắt đầu đi vòng quanh hiện trường, hy vọng có thể phát hiện ra manh mối mới.
Hiện trường không chỉ rất nhỏ hẹp mà còn vô cùng bừa bộn. Đủ các loại quần áo trẻ trung lòe loẹt và đồ lót đủ màu vứt bừa bãi khắp nơi, đúng là người phụ nữ 42 tuổi này rất thích biến mình thành thiếu nữ mới lớn.
“Đồ đạc tại hiện trường đều phủ một lớp bụi dày, chắc căn nhà này không phải chỗ ở thường xuyên của Trương Hoa Nhiêu?” Tôi hỏi.
“Phải, nói thô thiển một chút thì căn phòng này chính là điểm hẹn của Trương Hoa Nhiêu.” Phân đội trưởng Tào nói. “Chồng của chị ta đi làm ăn xa đã lâu ngày. Chúng tôi có liên lạc với anh ta nhưng anh ta không chịu về, nghe nói vợ mình đã chết cũng chẳng có phản ứng gì, nói là cơ quan công an cứ tùy ý xử lý thi thể.”
“Ồ, thế anh chồng không muốn về nhìn mặt vợ lần cuối sao?” Tôi thắc mắc. “Thờ ơ đến thế, hình như hơi bất thường thì phải.”
“Không bất thường.” Phân đội trưởng Tào nói. “Ai gặp phải người vợ như vậy mà chẳng thờ ơ. Chúng tôi đã điều tra rồi, chồng của nạn nhân vô can, tối qua đúng là anh ta vẫn ở chỗ làm.”
Tôi cúi đầu ngẫm nghĩ một lát, bất chợt trông thấy một đống dụng cụ chồng chất tại góc tường bên cạnh cửa hậu thì hào hứng hẳn lên, vội bước lại gần, ngồi xuống quan sát kỹ lưỡng hai phút rồi nói: “Có vẻ như là gϊếŧ người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh!”