Như trước đây tôi từng nói, phần lớn công việc ở một cơ sở pháp y là kiểm tra bước đầu những vụ (việc) án tử vong không bình thường. Phán đoán của bác sĩ pháp y với thi thể có ảnh hưởng lớn đến việc xác định tính chất vụ (việc) án. Mới nhìn thì thấy đơn giản, nhưng đây là công việc rất phức tạp, đòi hỏi trách nhiệm cao. Trong cuốn “Tẩy oan tập lục” của ông tổ ngành pháp y Tống Từ đã khái quát về công việc này: có những cái chết tưởng như rất bình thường, sau khi thông qua kiểm nghiệm cẩn thận, phân tích, thăm dò, xem xét kỹ mọi việc… lại phát hiện ra dấu vết phạm tội, cũng nhờ thế mà người làm pháp y có thể giải mối uất hận của người đã khuất.
Để tránh sơ sót trong những vụ (việc) án tử vong không bình thường, các bác sĩ pháp y luôn cẩn thận xem xét hiện trường và thi thể. Theo đúng quy trình, bác sĩ pháp y sẽ đi đến hiện trường, tại đây tiến hành khám nghiệm hiện trường, kiểm tra thi thể nhằm loại trừ khả năng bị gϊếŧ hại, điều tra rõ sự việc. Sau đó mang thi thể về trung tâm pháp y hoặc nhà xác, tiến hành khám nghiệm thi thể thêm lần nữa, tránh để sót lại những manh mối khó phát hiện. Khi đã hoàn thành quy trình trên, bác sĩ pháp y sẽ tổng hợp tài liệu gửi đến cơ quan điều tra, trong đó viết rõ nguyên nhân và phương thức tử vong. Phương thức tử vong chính là chỉ các trường hợp chết do bị gϊếŧ hại, do tai nạn, do bệnh tật, đột tử hay tự sát…
9 giờ sáng mỗi ngày là lúc trung tâm pháp y Sở công an Nam Giang thực hiện công tác khám nghiệm tử thi. Những thi thể được đưa về từ hôm trước sẽ được tập trung khám nghiệm vào thời gian này, từ đó tiến hành loại trừ khả năng bị sát hại.
Hôm ấy là một ngày rất bình thường, tại trung tâm pháp y chỉ có thi thể của một cô học sinh cấp hai được phát hiện tại hiện trường nhảy lầu tự tử.
Cô bé này được một ông lão đi tập thể dục buổi sáng phát hiện dưới sân, gần dãy phòng học. Khi chúng tôi đến hiện trường là khoảng 8 giờ sáng, thi thể cô bé đã tương đối cứng, kết hợp với biểu hiện trên thi thể, chúng tôi suy đoán cô chết vào khoảng 10 giờ đêm hôm trước. Nói cách khác, thời điểm tử vong là sau khi lớp học buổi tối kết thúc khoảng một tiếng đồng hồ. Đó là lúc dãy lớp học có rất ít người. Trường cấp hai này nằm ở ngoại thành, là trường tư thục, một nửa số học sinh ở trọ trong kí túc xá của trường, một nửa là con em các nhà trong khu vực. Các em học sinh học xong lớp học buổi tối đều về nhà hoặc kí túc xá.
Căn cứ vào kết quả điều tra sơ bộ, nhà cô bé ở khá gần trường học nên không ở trọ tại trường. Mẹ cô làm công nhân tại một nhà máy cách đó 20km, cha cô ở nhà chăm sóc ao cá, hàng ngày ngoài việc bán cá thì chỉ toàn rượu chè. Họ rất ít quan tâm đến cô bé, cũng chưa bao giờ đến trường đón cô. Theo điều tra, đêm đó cha cô bé tên Lý Bân đang chè chén cùng người trong thôn, sau đó ở nhà ngủ say sưa, tới khi cán bộ thôn thông báo rằng con hắn đã chết thì mới mơ màng chạy tới hiện trường.
Điều tra hiện trường cho thấy, ở cửa sắt trên sân thượng chỉ có dấu vân tay của cô bé, chứng thực việc cô tự đi lên sân thượng đó. Ngoài ra cũng phát hiện dấu chân ngay ngắn của cô, chứng tỏ cô bé đã đứng im trên sân thượng một lúc lâu.
Cô bé mặc đồng phục chỉnh tề, trong túi có một tờ giấy. Trên tờ giấy viết mấy dòng chữ nắn nót: “Sống khổ như vậy, chẳng bằng chết đi cho xong. Mẹ ơi, con đi trước đây. Mẹ hãy tự chăm sóc bản thân mình.”
Đây là một tờ di thư. Sau khi kĩ thuật viên khám nghiệm tài liệu tiến hành phân tích và so sánh, kết luận bức thư này là do chính cô bé viết ra.
Với kết luận này, cùng kết quả khám nghiệm thi thể sơ bộ, chúng tôi xác định vụ này là vụ tự sát, kết luận chắc chắn, không thể nghi ngờ.
Khi chúng tôi kết thúc việc khám nghiệm hiện trường, đột nhiên có một chiếc xe chạy như bay tới. Một phụ nữ hơn ba mươi tuổi mở cửa xe, vội vã chạy xuống. Chị ta lao đến bên thi thể cô bé, nhìn chăm chú vào khuôn mặt tái nhợt của cô. Ánh mắt tràn đầy yêu thương nhưng lại không quá kích động. Sau đó chị ta quay đầu nhìn Lý Bân đang đứng ngơ ngẩn, rồi quay trở lại xe.
Hỏi Lý Bân mới biết, người đó là mẹ cô bé. Tuy rằng biểu hiện khi mất đi người thân không ai giống ai, nhưng sự bình tĩnh của người phụ nữ này khiến tôi giật mình, chỉ với hai ánh nhìn mà chị ta có thể nói hết nỗi lòng ư? Nhất là ánh mắt khi chị ta nhìn chồng, không thể nói rõ đó là trách cứ hay là oán hận. Đó quả là một ánh mắt khó có thể tả bằng lời.
***
9 giờ sáng.
Phòng giải phẫu thuộc trung tâm pháp y
Hôm nay có lẽ là một ngày thảnh thơi, chỉ cần khám nghiệm một vụ đã xác minh tính chất rõ ràng. Cô bé vẫn mặc đồng phục chỉn chu, nằm ngay ngắn trên bàn giải phẫu. Thời tiết dạo này bắt đầu nóng dần, vì thế người quản lý nhà xác chờ đến 6 giờ mới mang thi thể cô bé vào phòng giải phẫu để làm tan băng, sẵn sàng tiến hành khám nghiệm chi tiết.
Cô bé này trông rất đáng yêu, mày rậm mắt to, mũi cao thẳng, 13 tuổi nhưng có vẻ trưởng thành hơn bạn bè cùng trang lứa. Một cô bé ở độ tuổi tươi đẹp như thế, ngây thơ như thế, vậy mà chỉ để lại vài câu tuyệt vọng rồi tự mình kết thúc sinh mạng.
Đặc thù của thi thể bi rơi từ trên cao xuống đó là ngoài nhẹ trong nặng, tổn thương toàn thân hẳn là hình thành khi tiếp đất, nội tạng vỡ nát nhưng chảy máu không nhiều. Trên thi thể không phát hiện vết thương mở, chỉ có xoang mũi và tai chảy ra chút máu đỏ sẫm, quanh mắt có vết xanh tím, chứng tỏ xương sọ bị gãy vỡ. Không có vết thương mở, tức là không bị chảy nhiều máu ra bên ngoài, hiện trường cũng không có vết máu. Cô bé nằm yên lặng ở đó tựa như đang ngủ say vậy.
Tôi đưa tay kiểm tra cổ cô bé, phát hiện một cục u sưng lớn, vì thế tôi lấy kẹp cầm máu gõ nhẹ lên trán cô bé, thấy phát ra tiếng “bộp bộp”. Có thể khẳng định cô bé này rơi từ trên cao xuống dẫn đến gãy xương sọ, khiến não tổn thương mà tử vong.
“Trẻ con bây giờ bị áp lực học tập nặng nề đến vậy sao? Không đến mức hở ra là tự sát chứ?” Tôi cảm khái nói.
“Nghe nói người nhà con bé cũng ít quan tâm. Không cảm nhận được tình cảm gia đình ấm áp có lẽ là nguyên nhân chính.” Anh Tiêu vừa phân tích, vừa giúp tôi cởi y phục của cô bé ra.
Thật không ngờ trên cơ thể cô bé lại xuất hiện vết sẹo mờ mờ.
“Xem ra chúng ta phải phân tích lại động cơ tự sát của cô bé này.” Anh Tiêu nhíu mày.
“Vết sẹo hình tròn, không dính liền với mô liên kết, bề mặt nhăn, có nhiều vết sẹo tương đồng.” Tôi bắt đầu kiểm tra.
“Đây là… vết bỏng vì bị hương đốt cháy mà!” Anh Tiêu nói, “Tuy rằng con bé không phải dạng có cơ địa lưu sẹo (1) vết sẹo nhìn không rõ ràng, nhưng có quá nhiều vết sẹo giống nhau thì phải nghĩ đến khả năng vị que hương làm bỏng”.
“Con bé mới học cấp hai, cũng không phải học sinh cá biệt, là một đứa trẻ ngoan ngoãn đó.” Tôi nói.
“Xem ra, lần này chúng ta đã phát hiện dấu vết phạm tội rồi.” Anh Tiêu tiếc thương lắc đầu, “Con bé bị ngược đãi.”
Trong đầu tôi lập tức hiện lên hình ảnh cha cô bé, “Ý anh là bố con bé làm? Có căn cứ gì đâu ạ.”
“Thử nghĩ ngược lại mà xem, con bé trừ lúc đi học thì cũng chỉ ở nhà làm bài tập, làm việc nhà, không đi ra ngoài, làm gì có ai bắt nạt con gái nhà người ta mà không bị tố cáo chứ? Bên cạnh đó, cậu thử nghĩ kĩ về di thư của con bé xem, chỉ có lời nhắn gửi cho mẹ mà không hề nhắc đến bố.” Anh Tiêu phân tích, “Đây là dấu hiệu khác thường. Mẹ con bé đi làm xa nhiều năm, con bé đều do một tay bố chăm sóc, vậy mà trước khi tự sát lại không nói đến bố, vì sao lại thế?”
Tôi gật đầu tỏ vẻ đồng ý.
Không đến một phút sau, anh Tiêu lại thay đổi phán đoán.
“Đây có khả năng không chỉ là một vụ ngược đãi.” Anh Tiêu kiểm tra âʍ đa͙σ của cô bé, nói: “Là cưỡиɠ ɧϊếp.”
Luật pháp Trung Quốc quy định, quan hệ tìиɧ ɖu͙© với trẻ em gái dưới 14 tuổi đều là mang tội cưỡиɠ ɧϊếp.
“Màиɠ ŧяiиɧ có nhiều vết rách cũ, mà tính đến ngày con bé chết cũng chỉ vừa tròn mười ba tuổi rưỡi.” Anh Tiêu bổ sung.
“Chắc… không phải đều là do bố con bé làm chứ?” Tôi tự nhiên cảm thấy buồn nôn, tình tiết ghê tởm trong đầu lại hiện lên.
“Căn cứ vào phân tích vừa rồi, không phải hắn thì có thể là ai?” Anh Tiêu lấy kẹp, kẹp một ít bông rồi quệt vào bên trong âʍ đa͙σ cô bé. “Dù thế nào cũng phải chờ kết quả khám nghiệm DNA rồi nói. Mặt khác, phải tìm đội cảnh sát để nhanh chóng bắt giam bố cô bé này.”
(1)Cơ địa lưu sẹo: Một số người có cơ địa đặc thù, sau khi bị thương sẽ để lại vết sẹo to, rõ ràng, dễ nhìn thấy.