Chương 50
Nửa đêm, người hầu Phó gia gõ cửa, tiếng chó sủa vang lên ầm ĩ, Khổng tú tài khoác áo đứng dậy,một
tay cầm đèn,
một
tay đặt trước đèn che cho ngọn lửa leo lét khỏi phụt tắt trong gió. Ra tới nơi,
hắn
nhìn thấy trước cổng là
một
đám người đông nghịt, mười mấy tôi tớ đứng xung quanh Phó Vân Chương. Nhiều người như thế mà chỉ thắp có hai chiếc đèn l*иg, từ chỗ tối vọng ra tiếng ngựa hí và tiếng bánh xe lọc cọc cán
trên
mặt đường gồ ghề, có thể lờ mờ trông thấy hai chiếc xe ngựa
đang
đứng chờ ở góc đường.
Dưới ánh đèn leo lét, khuôn mặt thanh tú đoan chính của Phó Vân Chương
hiện
ra, y mặc
một
chiếc đạo bào màu xanh ngọc, tóc quấn nho khăn, lưng đeo đai lụa, chân
đi
ủng
đi
đường cao cổ, đứng trong gió đêm. Nghe tiếng mở cửa, Phó Vân Chương ngước mắt lên nhìn
hắn, gật đầu chào hỏi. Thư đồng phía sau cõng
một
rương sách, có vẻ là sắp lên đường.
Khổng tú tài dở khóc dở cười, khép cổ áo lại cho khỏi lạnh, run run
nói: "Nghe
nói
đệ
sẽ
tham dự hội đèn l*иg trung thu lần này, các tiểu nương tử xinh đẹp trong huyện
đã
vơ vét đủ loại đồ trang sức và vải vóc quý hiếm từ khắp các cửa hàng, thế mà đệ lại thế này, chẳng báo với ai
một
câu mà
đã
đi
là thế nào?"
Phó Vân Chương mỉm cười: "Ta
đi
lần này, nhanh
thì
hai năm, chậm
thì
ba năm mới trở về được, chuyện trong nhà phải nhờ huynh lo lắng giúp."
Gió thu hiu hiu thổi, đây là đợt lạnh nhất từ đầu mùa thu đến giờ, Khổng tú tài vừa mới từ trong chăn chui ra, lạnh đến mức run lên cầm cập, lui ra phía sau
một
bước, mời Phó Vân Chương vào nhà
nói
chuyện, cười
nói: "Cái gì mà lo lắng với chẳng
không
lo lắng, đệ tin ta như thế, ta vui còn chẳng hết. Chờ tới ngày đệ đỗ đạt, ta
sẽ
mặt dày mày dạn tới tìm đệ đòi thù lao. Đến lúc đó đệ
không
nói
không
quen biết gì ta là được, nhớ đấy!"
Phó Vân Chương xua tay, từ chối vào trong, đưa mắt nhìn hai bên, thư đồng và những tôi tớ khác khom lưng lui người ra phía sau tới tận góc đường mới dừng lại.
Y chậm rãi dặn dò: "Chuyện sổ sách ta
đã
giao cho người thích hợp quản lý, cửa hàng, đồng ruộng, thôn trang mỗi thứ do
một
người khác nhau lo liệu, ngày kia họ
sẽ
mang sổ sách năm nay tới gặp huynh. Họ đều là những người
thật
thà, chất phác, ta
đi
rồi, họ có thể
sẽ
mắc sai lầm, huynh cũng đừng trách móc nặng nề, của cải giữ được là được rồi."
Y
nói
câu nào, Khổng tú tài lên tiếng đồng ý câu đó.
nói
xong chuyện công việc, Phó Vân Chương khẽ
nói
tiếp: "Mẹ và em
gái
ta cũng phiền huynh chăm sóc giúp. Hôm qua ta
đã
răn dạy Phó Dung, con bé đó chỉ biết bắt nạt người trong nhà, với tình tình của nó, trong vòng ít nhất nửa năm chắc chắn
không
dám gây chuyện thị phi. Nếu nó lại làm loạn,
không
cần khuyên nhủ gì cả, phạt cấm túc cho tới khi ta trở về. Trước khi ta trở về, dù có bất kỳ ai tới nhà cầu hôn cũng phải cố hết sức lần lữa,
không
có
sự
đồng ý của ta, Phó Dung
không
được phép đính hôn."
Khổng tú tài gật đầu: "Đệ yên tâm, ta hiểu."
Phó Dung là em
gái
của Phó Vân Chương, nếu có người thừa dịp Phó Vân Chương
không
ở nhà mà lừa Trần lão thái thái đồng ý chuyện hôn nhân của Phó Dung, làm cho Phó Vân Chương tự dưng dính phải
một
nhà thông gia
không
ra gì
thì
dù Phó Vân Chương có đỗ Trạng nguyên
đi
chăng nữa, tới khi về cũng chỉ có thể chấp nhận gã em rể này. Cách tốt nhất là đợi Phó Vân Chương trở về mới chọn rể cho Phó Dung.
"Về phần mẹ ta..." Phó Vân Chương chần chừ
một
chút rồi mới
nói, "Mấy năm gần đây cảm xúc của mẹ ta
không
ổn định, lúc mừng lúc giận,
không
còn giữ được bình tĩnh như xưa..."
Tình cảm mẹ con giữa Trần lão thái thái và Phó Vân Chương lúc tốt lúc xấu, lúc gần lúc xa luôn là lo lắng lớn nhất của Phó Vân Chương, Khổng tú tài quen biết y
đã
nhiều năm, đương nhiên cũng biết chuyện này, hơn nữa lại là chuyện khó
nói, thầm thở dài trong lòng.
hắn
còn nhớ ngày bọn họ còn
nhỏ, hằng ngày
đi
học đường đọc sách với nhau. Phó Vân Chương ở xa trường, hôm nào cũng phải lên thuyền
đi
đi
về về, mỗi lần qua sông là
một
văn tiền, ngày nào cũng thế nên khoản tiền phải bỏ ra cũng
không
phải là
nhỏ. Để chu cấp cho Phó Vân Chương
đi
học, Trần lão thái thái ngày ngày dậy sớm dệt vải, dệt tới tận nửa đêm mới được nghỉ ngơi. Khi đó Phó Vân Chương từng
nói, chờ y thi đỗ nhất định
sẽ
chăm sóc mẹ y
thật
tốt, để mẹ y có thể sống những tháng ngày giàu sang phú quý, có cơm bưng nước rót, có nha hoàn nô bộc hầu hạ.
Năm tháng qua
đi, Phó Vân Chương cuối cùng cũng thực
hiện
được lời thề nhưng Trần lão thái thái lại bỗng nhiên trở nên xa cách với y, nhiều khi hai mẹ con ngồi đối diện nhau
trên
một
bàn ăn mà
không
nói
không
rằng, mỗi lần
nói
chuyện là y rằng lại cãi cọ.
Phó Vân Chương cho rằng mẹ y trách cứ chuyện y đỗ cử nhân xong lại tập trung vào việc vực lại gia nghiệp tổ tiên mà bỏ bê học hành nên mới tức giận như thế. Nhưng là người ngoài, Khổng tú tài biết lý do
không
phải nằm ở đó.
Trần lão thái thái vất vả nửa đời người bỗng nhiên
một
ngày lại được nở mày nở mặt,
không
chỉ có cuộc sống hoàn toàn thay đổi, đến tính tình cũng đổi khác. Tuy Phó Vân Chương luôn lãnh đạm với mọi người nhưng thực ra y lại là người trời sinh ôn hòa, lương thiện, tính cách này hoàn toàn đối lập với
sự
nóng nảy, cay nghiệt gần đây của mẹ y.
sự
khác biệt càng lúc càng lớn, hai mẹ con lại
không
còn phải sống nương tựa lẫn nhau như những ngày tháng gian khổ trước đây nên càng lúc càng thiếu
đi
sự
đồng cảm.
Trước đây, Trần lão thái thái cũng từng là
một
người phụ nữ dịu dàng, hiền hòa. Ngày còn ít tuổi, Khổng tú tài từng ngủ lại ở Phó gia nhiều lần. Khi ấy những bữa ăn cũng chỉ là cơm canh đạm bạc nhưng Trần lão thái thái đối xử với
hắn
rất thân thiện. Giờ Trần lão thái thái lúc nào cũng lạnh lùng,
không
cần phải quát mắng gì, khuôn mặt đầy nếp nhăn của bà
đã
thể
hiện
sự
độc đoán, khắc nghiệt.
"Ta quen biết đệ nhiều năm như vậy, lão thái thái cũng biết ta từ
nhỏ
đến lớn, chắc
sẽ
không
làm khó ta, đệ cứ yên tâm
đi." Khổng tú tài ngắt lời Phó Vân Chương, khẽ
nói, "Ta học hành
không
bằng đệ, nhưng dỗ dành, nịnh bợ cho người lớn vui lòng
thì
giỏi hơn đệ nhiều, chỉ sợ tới ngày đệ trở về, lão thái thái
đã
coi ta như con ruột, đến lúc đó đệ
không
được ghen tỵ đâu đấy."
Phó Vân Chương cười, trầm mặc trong giây lát, những chuyện khác đều
đã
dặn dò từ trước, Khổng tú tài và y quen biết nhiều năm,
không
cần nhắc lại nữa.
"Còn
anh
tỷ nhi." Y nhắc đến chuyện sau cùng. "Con bé từ
nhỏ
đã
mất cha, tính tình trầm lặng khép kín,
không
hòa đồng, thực
sự
khiến ta lo lắng, ta
đã
bảo con bé nếu có gì khó khăn
thì
tới tìm huynh..."
nói
tới đây, y day day ấn đường, cười lắc đầu, "Kể cả khi con bé
thật
sự
gặp rắc rối
thì
gần như chắc chắn cũng
không
tới nhờ huynh giúp đỡ."
Khổng tú tài vỗ tay bật cười, suýt nữa làm đổ đèn dầu, "anh
tỷ nhi
không
tới, ta
sẽ
chủ động qua nhà xin
anh
tỷ nhi hãy để ta giúp đỡ, thế
đã
được chưa? Ta mặt dày mày dạn,
anh
tỷ nhi có đuổi ta cũng
không
đi."
Phó Vân Chương
nhẹ
nhàng ừ
một
tiếng.
Họ còn
nói
thêm mấy chuyện vụn vặt khác, đêm dần bớt lạnh, phía chân trời,
một
vầng sáng dần ửng lên.
Hai người nhìn nhau mỉm cười, chắp tay bái biệt.
Khổng tú tài đứng khoanh tay nhìn theo đoàn người đưa Phó Vân Chương
đi
càng lúc càng xa.
Tiếng xe ngựa lại làm chó nhà nào đó giật mình, tiếng chó sủa vang lên từng tràng, càng sủa càng to, gà vịt ngan ngỗng trong ngõ
nhỏ
đều bị đánh thức, gà trống gáy o o, vịt kêu quang quác, ngỗng kêu cạc cạc, những người đàn bà dậy sớm đứng trong viện quát mắng chồng con, trẻ con gào khóc nỉ non, đủ loại
âm
thanh hòa vào nhau, thúc dục mặt trời ló rạng.
Bình minh lên, những vầng mây lộng lẫy tản ra, ánh nắng lấp ánh dần dần xuất
hiện
chiếu sáng khắp
không
gian. Thành
nhỏ
ngủ say suốt
một
đêm giờ tắm trong ánh mặt trời sáng sớm lấp ló đằng sau mái hiên.
Khổng tú tài đứng ngẩn ra hồi lâu, lẩm bẩm:
không
tệ, là điềm tốt.
oOo
Tới khi người Phó gia biết nhị thiếu gia Phó Vân Chương
đã
lặng lẽ rời huyện Hoàng Châu từ khi trời còn chưa sáng
thì
đã
là giữa trưa.
Phó Vân
anh
có thể đoán được phản ứng của những người khác trong huyện, đơn giản là ngạc nhiên và thất vọng, trong đó những người bị tổn thương nhất chính là những tiểu nương tử
đã
may áo, đánh trang sức mới, trang điểm
thật
lộng lẫy để chờ gặp được y đêm hội đèn l*иg.
"Trần tỷ tỷ khóc lên khóc xuống."
Ăn trưa xong, Phó Quế nắm
một
vốc hạt dưa sang Đan Ánh Sơn Quán tán chuyện với Phó Vân
anh, vừa cắn hạt dưa vừa kể chuyện.
Con
gái
Trần tri huyện ái mộ Phó Vân Chương
đã
lâu nhưng hoa rơi hữu ý, nước chảy vô tình. Trần tiểu thư cũng
không
có ý định nài ép gì, nhưng phải cái Phó Vân Chương lại mãi
không
đính hôn nên vô tình tiếp cho nàng thêm chút hy vọng, ngóng trông có
một
ngày Phó Vân Chương thay đổi suy nghĩ của mình. Phó Vân Chương thường xuyên tới phủ Võ Xương tham gia các loại hội thơ hội văn, cũng
không
hay ở nhà. Mấy năm gần đây, hội đèn l*иg trung thu năm nào y cũng ở phủ Võ Xương. Riêng năm nay, thời gian y ở huyện Hoàng Châu lâu hơn hẳn mọi năm, hội đèn l*иg lại sắp đến, Trần tiểu thư và các tiểu thư khác trong huyện chắc mẩm năm nay y
sẽ
ở nhà ăn tết Trung thu nên vui mừng khôn xiết. Các tiểu thư
âm
thầm thi đua cao thấp với nhau, ai cũng muốn mình
sẽ
nổi bật trước mặt Phó Vân Chương, nếu nổi bật đến độ vừa gặp
đã
thương
thì
càng tốt. Đúng ngày trung thu, các tiểu thư dậy
thật
sớm, xông hương, thoa son, thoa phấn, trang điểm lộng lẫy xong xuôi, còn chưa tới lúc ganh đua cao thấp với người khác
thì
đã
nghe người nhà hoặc nha hoàn báo tin Phó Vân Chương
đã
đi
rồi!
Trần tiểu thư ngay lập tức khóc nức nở, gương mặt trang điểm mất hơn
một
canh giờ cũng nhòe nhoẹt theo dòng nước mắt.
Những chuyện này là do người tới chải đầu kể cho Lư thị, người này
không
những tạo được những kiểu tóc độc đáo phức tạp mà còn biết trang điểm, thường ra vào nội viện mấy nhà giàu có nên cũng biết các bà các
cô
nơi này thích nhất là mấy tin đồn như thế.
Phó Vân
anh
đứng bên bàn vẽ xong
một
bản phác thảo sơ lược, mỉm cười
không
nói.
Triệu sư gia đúng là cứ như trẻ con, dù Phó tứ lão gia chuẩn bị nhiều lễ vật như thế cho ông ta mang về, ông ta vẫn nhất định đòi quà bái sư từ nàng. Nàng suy nghĩ, thấy
không
nên lãng phí thời gian rào trước đón sau với Triệu sư gia nên hỏi thẳng ông ta thích cái gì. Triệu sư gia tươi cười,
nói
ông ta thích bức tranh "Trăng sáng đêm Trung thu" của Triệu Thiện, nhưng lại ngại xin Triệu Thiện, muốn nàng vẽ lại
một
bức tặng cho ông ta.
Phó Vân
anh
thần kinh ngạc,
không
có bản gốc, nàng vẽ lại thế nào được?
Cũng may Triệu sư gia lần này tớ đây với mục đích nhận học trò nên
đã
chuẩn bị sẵn, lấy bản gốc
thật
sự
ra. Hóa ra bức tranh"Trăng sáng đêm Trung thu" của Triệu Thiện cũng là tranh vẽ lại nhưng Triệu sư gia lại thích bức tranh của Triệu thị hơn bản gốc.
"Bà ấy tăng kích thước lá sen lên, phiến lá rất lớn, nhưng vẫn uyển chuyển
nhẹ
nhàng." Triệu sư gia nhắc
đi
nhắc lại rằng điểm mình thích ở bức tranh của Triệu Thiện là hình ảnh lá sen phủ kín nửa hồ, nhấn mạnh cái hồ sen đó đẹp hơn trong bản gốc nhiều, "Ngươi cứ vẽ theo bức họa này, riêng lá sen
thì
vẽ to hơn là được."
nói
một
cách đơn giản, ông ta tự nhiên lôi ra
một
bức họa bắt nàng vẽ lại, lại còn
yêu
cầu nàng vừa vẽ lại vừa tưởng tượng ra bức tranh nàng chưa bao giờ nhìn thấy của Triệu Thiện để thay đổi vài chi tiếp, thực ra cũng
không
quá khó nhưng ý tưởng này
thật
kì quái.
Ban đầu, Phó Vân
anh
vốn định bảo Triệu sư gia đổi
yêu
cầu khác nhưng suy nghĩ
một
hồi lại đổi ý, gạt bức họa gốc kia sang
một
bên, chỉ vẽ mình lá sen.
Triệu sư gia thích lá sen dưới ngòi bút của Triệu Thiện, vậy
thì
nàng
sẽ
dựa theo sở thích của ông ta, vẽ lá sen cho đẹp
đã, tới khi nào Triệu sư gia hài lòng với lá sen của nàng, nàng
sẽ
vẽ lại toàn bộ bức "Trăng sáng đêm Trung thu" kia sau.
Tối hôm qua, đầu tiên nàng phác họa hình dạng cơ bản của lá sen, để mực khô
một
nửa mới vẽ thêm gân lá, đỉnh lá. Tới hôm nay, đợi cho mực khô hoàn toàn mới dùng màu hoa thanh tô màu cho lá. Sau đó, nàng lại vẽ
một
bức khác, để tiết kiệm công sức, mỗi lần nàng chỉ vẽ
một
phiến lá.
Triệu sư gia là người hấp tấp, lúc
nói
chuyện lại tiếp tục ám chỉ chuyện muốn đưa nàng
đi
phủ Võ Xương bái kiến Triệu Thiện, "Cầm kỳ thư họa, ngươi chọn
một
cái
đi, học hành cũng
không
thể đọc sách thôi là được, có nhiều loại kiến thức thanh cao văn nhã mà trong sách cũng
không
có mà học."
Phó Vân
anh
hỏi ý Phó tứ lão gia về chuyện này.
Phó tứ lão gia vừa mừng vừa sợ, đồng ý ngay. Ông còn
nói
ông
sẽ
đích thân đưa nàng tới phủ Võ Xương, nếu được
thì
ở lại đó cũng
không
sao, ông
sẽ
cử mấy người hầu trung hậu,
thật
thà tới phủ Võ Xương chăm sóc cho nàng, hoặc là Hàn thị chuyển qua đó luôn cũng được, "Con
không
cần lo lắng về bà nội con, chuyện này tứ thúc quyết là được."
Thôi được, Triệu sư gia mới
nói
bóng
nói
gió mà Phó tứ lão gia
đã
làm triệt để như thế,
một
người thổi tới
một
đám mây đen, người kia
đã
cho mưa xuống xối xả
không
kiêng dè gì.
Trước đây, Phó Vân
anh
từng nghe
nói
những bậc thầy danh tiếng như Triệu Thiện nhận học trò cũng
không
giống bình thường, quan hệ thầy trò trong giới hội họa hơi có cảm giác "giang hồ".
trên
văn đàn có các trường phái khác nhau, trong giới hội họa cũng có, giới hội họa đương thời chủ yếu thiên về trường phái vẽ tranh của văn nhân. Muốn trở thành danh họa, đầu tiên là phải đọc mòn kinh thư sách vở, nếu
không
thì
dù có vẽ đẹp đến đâu cũng
không
được người đời đánh giá cao.
nói
một
cách đơn giản, người đời cho rằng chỉ có những bức họa dưới ngòi bút của những người có học vấn cao mới có phong cách, có linh hồn, có tình cảm, có thần có cốt, có ý nghĩa sâu xa; còn những họa sĩ chỉ lấy việc vẽ tranh làm công cụ kiếm tiền
thì
tranh vẽ của họ cũng chỉ được coi là đồ trang trí trong nhà, tựa như thứ đồ chơi
không
mấy giá trị mà thôi.
Đến những người chuyên vẽ tranh cho hoàng tộc như họa sư cung đình ở kinh sư, tài giỏi
thì
tài giỏi
thật
nhưng luôn luôn vị các văn nhân bài xích, chính bản thân bọn họ cũng tự ti,
không
dám ngẩng cao đầu.
Triệu Thiện là đích nữ của Triệu gia, tuy rằng về sau gia tộc xuống dốc nhưng vẫn là dòng dõi thư hương, thuộc về trường phái vẽ tranh của văn nhân. Nếu như Phó Vân
anh
bái bà làm thầy, tất
sẽ
phải gia nhập trường phái này.
Phó Vân
anh
hiện
giờ vẫn chưa muốn
đi
phủ Võ Xương.
Phó Quế thấy nàng bận rộn như thế mà vẫn phải nghe mình kể chuyện dong dài cũng hơi xấu hổ. Ăn nhiều hạt dưa tới mức khát khô cả cổ, Phó Quế đứng dậy, rót hai ly trà rồi bưng khay trà tới bên cửa sổ, đặt
một
ly lên bàn cho Phó Vân
anh, "anh
tỷ nhi, uống trà
đi
này."
Phó Vân
anh
ừm
một
tiếng nhưng cũng chưa động vào.
Tới khi nước trà nguội lạnh, Phó Vân
anh
còn chưa uống được ngụm nào, Lư thị
đã
sai nha hoàn sang đây mời hai cháu
gái
đi
chính viện, người lớn trong nhà đều
đã
chải đầu xong, giờ tới lượt ba chị em họ sang bên đó để người ta bới tóc cho.
Lời tác giả:
Phần về các trường phái hội họa do tác giả tự viết. Trong lịch sử, mỗi triều đại lại có những trường phái khác nhau, phức tạp hơn trong truyện rất nhiều.