Dương Xuân Yến một tay cầm cuốc, một tay xách con thỏ xám mập mạp, chậm rãi bước trên con đường đất nông thôn.
Nhìn những ngôi nhà đất thấp lè tè đông một dãy, tây một dãy, cùng với người dân làng bận rộn ngoài đồng ruộng, cô cảm thấy vừa quen thuộc vừa xa lạ.
Cô bước qua một bờ ruộng không mấy rộng, nhìn sân nhà họ Chu cách đó không xa, do dự một lúc rồi bước tới.
Cách nhà chừng mười mấy mét đã nghe thấy tiếng mắng giận dữ của cha chồng Chu Đại Tùng,
"Thằng con bất hiếu kia, mày đứng lại cho tao, hôm nay tao không đánh chết mày thì tao không phải là tao nữa."
"Biết sớm mày là đồ bất tài vô dụng, hồi xưa tao đã nhấn đầu mày xuống hố phân cho rồi."
Dương Xuân Yến chen qua đám người đứng xem náo nhiệt ở cửa, thấy chồng và gia đình anh đều ở trong sân, giữa sân còn có một con bò chết cổ vẹo, cả nhà Hùng Đại Hải vốn ít qua lại cũng đến.
Cô mơ hồ nhớ lại một chuyện ở kiếp trước.
Chồng cô Chu Hoài An đuổi đánh một con bò bệnh, khiến con bò ngã chết, nhà họ Chu buộc phải lấy số tiền vốn dùng để xây nhà riêng cho bốn anh em đền bù.
Sau đó, ba người anh trai lần lượt xây nhà dọn ra ngoài, còn nhà cô không có tiền xây nhà, đành phải ở chung với cha mẹ chồng.
Cũng từ sau sự việc đó, Chu Hoài An muốn dựa vào năng lực của bản thân kiếm tiền xây nhà mới.
Nhưng người không có nhiều kỹ năng leo núi, cứ khăng khăng dẫn theo mấy người bạn tốt cùng lên núi trèo vách đá lấy mật ong, kết quả gặp gấu đen, Chu Hoài An ngã xuống vách núi bất tỉnh.
Mấy người bạn của anh ta cũng không khá hơn, có một người bạn bị gấu đen cào cắn bị thương nặng, bị người nhà đến đòi tiền thuốc men.
Dương Xuân Yến đành phải chạy về nhà ngoại vay tiền để vượt qua cửa ải trước mắt, vì quá gấp gáp nên trên đường bị sảy thai, không kịp đưa đi cấp cứu, từ đó không thể mang thai nữa...
Mãi đến 20 năm sau, Dương Xuân Yến mới dành dụm đủ tiền xây nhà ngói, cô cũng chăm sóc Chu Hoài An bị gãy chân sau đó tinh thần sa sút, thường xuyên uống rượu giải sầu trong 20 năm.
Chuyển vào nhà mới chưa bao lâu, một đêm nọ, Chu Hoài An uống thuốc trừ sâu lặng lẽ tự tử, chỉ để lại một mảnh giấy nguệch ngoạc.
Ở nông thôn, tái hôn rất khó, Dương Xuân Yến hơn 40 tuổi cũng không nghĩ đến chuyện tái giá, những năm sau đó sống cuộc đời cô đơn, cuối cùng lặng lẽ ra đi...
Hóa ra hôm nay chính là ngày nhà họ Chu bị đòi bồi thường vì Chu Hoài An đuổi chết con bò.
Dương Xuân Yến xách con thỏ vào sân, thấy cha chồng thở hổn hển chống gậy, Chu Hoài An ôm đầu ngồi xổm trước mặt ông.
Mẹ chồng đứng bên cạnh lau nước mắt, anh cả, anh hai, anh ba thất vọng và tức giận ngồi xổm dưới mái hiên, ba chị dâu thấy cô về, bất mãn liếc cô một cái.
Cô không để ý, mà nghĩ đến một tin đồn cô nghe được ở kiếp trước.
Nhà họ Chu đền tiền xong, nhận lại xác con bò vàng này, vốn định lột da bán thịt, nhưng một người buôn bò ở đại đội bên cạnh tìm đến, trả giá cao hơn thị trường mua xác bò.
Không bao lâu sau, người buôn bò đó đột nhiên phát tài, xây nhà gạch ngói cho mấy đứa con trai, còn mua máy kéo.
Dương Xuân Yến chuyển ánh mắt sang con bò vàng gầy trơ xương vì bệnh, nhìn chằm chằm vào bụng nó mấy lần, như đang suy nghĩ điều gì.
Giữa sân, bốn cha con nhà họ Hùng chống gậy gỗ, đứng trước con bò vàng to lớn đã tắt thở.
Hùng Đại Hải nhìn cha Chu: "Lão Chu, bò cũng đã chết rồi, tôi thấy ông đừng đánh thằng út nhà ông nữa. Tôi biết bò nhà tôi bị bệnh, tôi cũng không bắt ông đền theo giá bò khỏe bây giờ, tôi mua 500 đồng, ông đền tôi 480 là được."
Những người dân xung quanh hít một hơi lạnh, xì xào bàn tán.
"Quá vô lý, sao có thể bắt người ta đền nhiều thế cho một con bò bệnh chứ?"
"Con bò nhà họ từ nửa năm trước đã không ăn cỏ mấy, hai mắt đỏ ngầu đáng sợ không nói, còn cứ uống nước ừng ực, đáng ghét hơn là nửa đêm cứ kêu ò ò không ngừng, ồn ào phát bực."
"Chẳng trách lại giành nước uống của thằng út nhà họ Chu, nhà họ Hùng vu oan cho nhà họ Chu, tám phần là vì chuyện chia ruộng đầu xuân."
"Tự mình xui xẻo, đổ tội cho nhà họ Chu được sao?"
"Nghe nói lúc bốc thăm Chu Hoài An có đẩy Hùng Đại Hải một cái."
"Thôi đừng nói nữa, nghe Chu Hoài Vinh nói sao đã."
Chu Lão Đại đứng dậy nhìn Hùng Đại Hải: "Ông Hùng, tôi vẫn nhớ con bò nhà ông mua với giá 450 đồng. Hơn nữa, con bò nhà ông vốn đã bệnh gần chết rồi, nếu gϊếŧ thịt bán chắc cũng không được đến 200 đồng."
"Còn nữa, đúng là thằng út nhà tôi có đuổi đánh con bò nhà ông, nhưng cũng tại con bò nhà ông xông vào giành nước uống trong thùng của nó, làm nó hoảng sợ nên mới lấy gậy đánh còn bò, chuyện này không thể trách hết lỗi lên thằng út nhà tôi được chứ?"
Hùng Đại Hải nhìn anh ấy, cười nhạt: "Hoài Vinh, dù thế nào thì con bò nhà tôi vẫn còn sống, bị thằng út nhà cậu cầm gậy đuổi đánh nên mới ngã từ trên cao xuống chết, chuyện này không sai chứ?"
Chu Lão Nhị thấy anh cả hiền lành không biết đáp lại thế nào, đứng dậy bất mãn nhìn Hùng Đại Hải: "Con bò nhà ông bệnh sắp chết cũng là sự thật, sao lại bắt chúng tôi đền nhiều thế?"
Chu Lão Tam cũng vênh cổ trừng mắt nhìn Hùng Đại Hải: "Đúng vậy, con bò nhà ông cho dù thằng út nhà tôi không đuổi nó thì cũng chẳng sống được mấy ngày nữa."
"Chu Hoài Sơn, anh..." Hùng Lão Đại trừng mắt nhìn Chu Lão Tam, chưa nói hết câu đã bị Hùng Đại Hải giơ tay ngăn lại.
Hùng Đại Hải nhìn cha Chu: "Lão Chu, chúng tôi không phải đến đây để gây chiến. Gây chiến thì nhà họ Hùng tôi cũng không sợ ông đâu." Ông ta ngừng một chút rồi cất giọng: "Lão Chu, hôm nay ông cho một lời, con bò nhà tôi, ông đền hay không đền?"
Cha Chu hít sâu một hơi, từ từ thở ra một hơi đυ.c, nhìn ông ta nói: "450 đồng, ông đồng ý thì chúng tôi sẽ trả tiền, không đồng ý thì chúng ta sẽ lên đại đội giải quyết."
Cha con Hùng Đại Hải nhìn nhau, lộ nụ cười hài lòng: May nhờ thằng con phá của nhà họ Chu, không những lấy lại được vốn mà còn được dùng bò vàng mấy năm không mất tiền.
Ba anh em nhà họ Chu nhìn đứa em trai với ánh mắt hận rèn sắt không thành thép, mấy người chị dâu tức giận nhìn Chu Hoài An, chị dâu ba còn bất mãn liếc Dương Xuân Yến một cái.
"Đồ con phá của này!" Mẹ Chu tức giận nắm lấy Chu Hoài An, nước mắt đầm đìa dùng sức đấm mấy cái vào lưng anh: "Con đã thành gia lập thất rồi mà sao vẫn chẳng ra gì thế hả? Con định chọc cho bọn mẹ tức chết thì mới vừa lòng phải không?"
Chu Hoài An đột ngột đứng dậy, giận dữ nhìn chằm chằm Hùng Đại Hải: "Không đền, tao thà ngồi tù cũng không đền! Rõ ràng là con bò nhà mày xông tới húc tao trước, tao mới đánh nó, sao tao phải đền cho mày nhiều vậy?"
"Im miệng! Mày định làm cha mày tức chết à?" Tay cha Chu cầm gậy run lẩy bẩy, môi cũng hơi tái xanh.
"Cha ơi, con... con..." Chu Hoài An tức tối ôm đầu, lại ngồi xổm xuống.
"Cha!" Ba anh em Chu Hoài Vinh lo lắng tiến lên phía trước.
"Cha không sao." Cha Chu giơ tay thở hổn hển mấy hơi, nhìn Hùng Đại Hải: "Lão Hùng, ông nói đi, 450 đồng mua con bò chết nhà ông, ông đồng ý hay không đồng ý?"
Hùng Đại Hải cười gật đầu: "Được, 450 đồng, tôi lấy tiền, bò để lại, chúng tôi đi."
Cha Chu nhìn bà xã: "Quế Lan, đi lấy tiền đưa lão Hùng."
Mẹ Chu lo lắng liếc ông một cái, lau nước mắt bước vào nhà trong, một lúc sau bưng ra một cái túi nhỏ, đưa cho cha Chu: "Ông xã, tiền đây."
Cha Chu lấy từng xấp tiền đại đoàn kết trong túi ra, đưa cho Hùng Đại Hải: "Lão Hùng, ông đếm đi."
Hùng Đại Hải nhận lấy, chia cho mỗi đứa con trai mấy xấp, cha con mấy người họ ngồi xổm xuống đất, nắm chặt tiền, đưa ngón cái và ngón trỏ lên miệng chấm nước bọt, bắt đầu đếm.
Một lúc sau, mấy cha con đứng dậy, tính toán một chút, Hùng Đại Hải gật đầu với cha Chu: "Lão Chu, chúng ta huề rồi nhé."
Cha Chu từ từ gật đầu: "Huề là tốt rồi."
Cha con Hùng Đại Hải cất kỹ tiền định bỏ đi.